Sorte vinove loze sa većom otpornošću na bolesti – sadite ih ove jeseni. Naši selekcionari su uspjeli da uzgoje novu sortu vinove loze koja je razvila otpornost ili veliku toleranciju na bolesti u vinogradu. Da bi se na okućnici proizvelo zdravo i kvalitetno stono grožđe, veliku pažnju treba posvetiti prije svega izboru sortimenta. Za ovu namjenu su mnogo pogodnije interspecijes stone sorte.
Vinske i stone sorte se značajno razlikuju po morfološkim i proizvodnim karakteristikama. Kod vinskih sorti prioritet se daje proizvodnim karakteristikama, a estetski izgled je manje važan, dok je kod stonih na prvom mjestu spoljašnji izgled grozda i bobice. Poželjno je da stone sorte imaju srednje krupne rastresite grozdove, krupne, ovalne ili izdužene bobice, ujednačene krupnoće i boje. Takođe se veoma cijeni muskatna aroma grožđa. Da bi se na okućnici proizvelo zdravo i kvalitetno stono grožđe, veliku pažnju treba posvetiti prije svega izboru sortimenta.
Pročitajte: Uklanjanje listova oko grozdova – Kako i zašto se obavlja?
Sorte vinove loze razvile koje su razvile otpornost na bolesti
U okviru vrste vitis vinifera, postoji veliki broj stonih sorti koje se odlikuju visokim kvalitetom grožđa, ali su osjetljive na peronosporu i oidijum. Kod nas se najviše i najradije gaje sljedeće stone sorte: čabski biser, kraljica vinograda, beogradska rana, gročanka, demir kapija, kardinal, muskat hamburg, afuzali i italija.
Ove sorte su manje pogodne za okućnice i prostore blizu ljudskih prebivališta, jer zahtjevaju kompletnu zaštitu tokom vegetacije, to jest od šest do deset prskanja. Za ovu namjenu su mnogo pogodnije interspecijes stone sorte, koje su otporne ili bar tolerantne prema važnijim gljivičnim bolestima.
U posljednjih nekoliko decenija u svijetu je stvoren veliki broj ovakvih sorti različitog vremena sazrijevanja i agrobioloških osobina. Neke od njih introdukovane su kod nas i ispituju se u kolekcionim i oglednim zasadima.
Pojedine pokazuju odlične proizvodne rezultate i mogle bi uspješno da se gaje uz smanjenu upotrebu pesticida ili primjenom bioloških preparata u zaštiti. Takve su, na primjer, sorte lasta, ljana, moldova, strašenski, muskat de st. Vallier
Pročitajte: Kako spriječiti ožegotine na grozdovima vinove loze
Vrste koje su razvile otpornost na bolesti
Lasta
Prva domaća stona sorta otporna na plamenjaču. Stvorena je u Sremskim Karlovcima, a priznata 1991. godine. Sazrijeva približno u isto vrijeme kad i muskat hamburg (II epoha). Dobre je rodnosti, otporna na peronosporu i sivu trulež grožđa, ali osjetljiva na oidium.
Grozd je srednje krupan, lijepe strukture, rastresit, bobice su krupne, ujednačene po veličini, izdužene, bijelo-žute boje, hrskave konzistencije. Ukus je prijatan, blago muskatan. Zrelo grožđe može da se čuva na čokotu do prvih mrazeva pri čemu zadržava svježinu, a lijep je ukras na pergoli ili čardakliji.
Ljana
Novostvorena moldavska stona sorta ranog sazrevanja (početak septembra), srednje rodnosti. Otporna je na peronosporu, odium i sivu trulež grožđa. Ima srednje krupne, rastresite grozdove, krupne, izdužene, bijelo-žute bobice finog ukusa. Takođe može dugo da se čuva na čokotu bez promjene kvaliteta grožđa.
Moldova
Vrlo uspješna moldavska selekcija. Ovo je vrlo bujna sorta velike i redovne rodnosti. Otporna je na najvažnije gljivične bolesti. Ima krupne grozdove i krupne, izdužene, tamnoplave bobice, debelu pokožicu bogatu antocijanima i neutralan ukus. Grožđe se dobro transportuje i dugo čuva. Veoma je pogodna za razvijenije uzgojne oblike tipa pergola ili čardaklija. Može da se gaji bez hemijske zaštite protiv peronospore, oidijuma i sive plijesni grožđa, ili s nekoliko tretiranja u vlažnim godinama.
Pročitajte: Gijov jednogubi način rezidbe vinove loze
Strašenski
Moldovska sorta velike bujnosti i velike rodnosti. Interesantna je zbog vrlo krupnih, atraktivnih grozdova i veoma krupnih crnih bobica. Pogodna je za čardaklije i pergole. Sazrijeva rano (početak septembra). Otporna je na peronosporu, a osjetljiva na pepelnicu, sivu plijesan i niske temperature.
Muskat
Jedan od najpoznatijih hibrida stonog tipa stvoren u Francuskoj. Ima srednje krupne, rastresite grozdove, žute ovalne bobice srednje veličine, muskatnog ukusa. Na Fruškoj gori sazrijeva sredinom septembra. Velike je rodnosti, ali bobice neravnomerno sazrijevaju, a zrele lako otpadaju. Otporna je na peronosporu, a srednje otporna na oidijum i sivu plijesan.
Ove sorte mogu uspješno da se gaje sa jednim do dva tretiranja hemijskim sredstvima, a u suvim i toplim godinama i bez tretiranja. Primjena bioloških preparata u gajenju ovih sorti našla bi svoje pravo opravdanje.