Proizvodnja rasada povrća je vrlo bitna stavka u proizvodnji povrća, jer od njega zavisi i uspjeh cjelokupne proizvodnje. Iskusni povrtari znaju da od kvaliteta proizvedenog rasada direktno zavisii prinos i kvalitet, odnosno ekonomska opravdanost proizvodnje.
Uspješna i ekonomski isplativa proizvodnja povrća u zaštićenom prostoru podrazumijeva upotrebu zdravog i kvalitetnog rasada. Osnovni uslovi za uspješnu proizvodnju rasada povrća su: temperatura, relativna vlažnost vazduha, kvalitet, jačina i dužina trajanja osvjetljenja, temperatura i sastav podloge u kojoj se proizvodi rasad, voda, sadržaj hranljivih materija, vegetacioni prostor.
Rana proizvodnja rasada u našim uslovima najčešće se obavlja u toplim lejama koje mogu biti različitog tipa i namjene zavisno od ekonomske moći proizvođača. U poslednje vrijeme veliki broj proizvođača koristi kontejnerske sisteme, saksije, hranljive kocke ili plastične vreće koji su praktičniji ali su skuplji, dok kod “sitnijih proizvođača” i dalje je zastupljen tradicionalni način proizvodnje (proizvodnja u lejama).
PREPORUKA ZA SJETVU RASADA
Preporuka je da za sjetvu treba koristiti dezinfikovano i kvalitetno sjeme visoke biološke vrijednosti. Kvalitet i porijeklo sjemena je od velikog značaja za proizvodnju i prinos gajenih biljaka.
Biljke proizvedene od kvalitetnog sjemenskog materijala imaju brži porast, daju zdrave biljke koje su otpornije na spoljašnje faktore. Specifičnost proizvodnje rasada povrtarskih vrsta vezana je za osobine sjemena. Većina povrtarskih vrsta ima jako sitno sjeme, vrlo često sa slabim i neujednačenim nicanjem.
Sporo i neujednačeno nicanje onemogućava dobijanje ujednačenog usjeva, što se kasnije odražava na problem prilikom organizovanja berbe i dobijanje visokih prinosa. Zbog toga primjena različitih metoda i priprema sjemena za sjetvu i predsjetvenog tretiranja ima u povrtarstvu veliki značaj, jer se kod većine povrtarskih vrsta troši malo sjemena za sjetvu, posebno u proizvodnji rasada.
Predsjetveno tretiranje ima za cilj da ubrza klijanje usjeva, što se kasnije odražava na dalji razvoj. Energija klijanja predstavlja sposobnost da što više sjemena klija za što kraće vrijeme. Sjeme veće energije klijanja ima brže nicanje. Sjeme veće mase i ima obično i veću klijavost i energiju klijanja.
Sjemenski materijal mora da bude zdrav i neoštećen od štetočina. Sjeme zaraženo bolestima i štetočinama ne samo da ima smanjenu vrijednost kao sjemenski materijal već se može prenijeti i na zdravo sjeme.
Najvažnije osobine sjemena od kojih zavisi uspješnost poljoprivredne proizvodnje su čistoća sjemena, klijavost i zdravstveno stanje.
Sjeme se može smatrati čistim ako u njemu nema nikakvih primjesa. Klijavost sjemena predstavlja sposobnost sjemena da klija u određenom vremenskom periodu i pod određenim uslovima.
Prilikom proizvodnje rasada koji se ne pikira, treba planirati oko 20%, a ako se pikira 10-15 % biljaka više nego što je potrebno za određenu površinu.
PROČITAJTE:
Proizvodnja ranog kupusa – Sjetva, rasađivanje, đubrenje
Najčešće greške u proizvodnji rasada
Proizvodnja rasada paradajza – Rani, srednje rani, kasni