Evropski lješnik glavna je kultura orašastih plodova i peta po svjetskoj važnosti nakon indijskog oraha, badema, kikirikija i kestena. Turska je dugo godina vodeći proizvođač lješnika sa čak 71% učešća u svjetskoj proizvodnji. Slijede je Italija, SAD i Španija, Azerbejdžan, Iran, Gruzija, Kina, Francuska i Grčka.
Postoje mnoge sorte lješnika, ali među njima se posebno izdvojila jedna.
„Tonda di Giffoni“ cijenjena sorta lješnika
„Tonda di Giffoni“ je jedna od najcjenjenijih sorti italijanskog lješnika u prehrambenoj industriji, a zbog okruglih plodova i izvrsnog kvaliteta obrade dodjeljena mu je oznaka zaštićenog geografskog porijekla od strane Evropske unije.
U Italiji je čak 69.685 ha pod zasadima lješnika, sa prosjekom godišnje proizvodnje od 121.750 t lješnika u ljusci. Četiri regije čine 98% nacionalne proizvodnje: Kampanija, Lacio, Pijemont i Sicilija, a Kampanija proizvodi oko jedne trećine nacionalne proizvodnje.
Preovlađujuće sorte koje se koriste u industriji hrane su „Mortarella“ (38%) i „San Giovanni“ (37%), zajedno sa „Tonda di Giffoni“ (12%), čija je proizvodnja ograničena na Salerno provinciju u Južnoj Italiji.
Međutim, „Tonda di Giffoni“ je jedna od najcenjenijih italijanskih sorti u prehrambenoj industriji i to zbog kvaliteta obrade.
Osnovna agronomske karatkeristike ove sorte su odličan izgled zrna, visok kvalitet, stalan prinos i otpornost na patogene i štetočine.
Sorta „Tonda di Giffoni“ je otporna na hladnoću i može se orezati u obliku drveta ili kao divovski grm. U pitanju je sorta ranog cvjetanja, sa sredjnim periodom sazrijevanja, visoke bujnosti i odličnom osobinom skidanja pokožice, a radman iznosi do 47%.
Čak 90% roda lješnika u cijelom svijetu ljušti se i prodaje u zrnu za prehrambenu industriju, dok se preostalih 10% prodaje za svježu potrošnju.
Lješnik se konzumira u sirovom stanju, blanširan ili pržen. Takođe, prerađuje se za upotrebu u mliječnim proizvodima, pekarstvu, u čokoladama i drugim konditorskim proizvodima.
Riječ je o daru prirode, koji je veoma zdrav i blagotvorno djeluje na ljudski organizam.
Plod lješnika sadrži nezasićene masne kiseline (linolna, linolenska, oleinska kiselina, palmitinska i stearinska) koje su neophodne za ljudsko zdravlje. One smanjuju nivo holesterola u krvi i kontrolišu neželjne efekte hipertenzije.
Takođe, bogata su atokoferolom koji smanjuje rizik od određenih hroničnih bolesti, kao što su bolesti srca, dijabetes tipa 2, hipertenzija, karcinom, a može da se bori i protiv određenih negativnih efekata povezanih sa starenjem.
Izvor: Agromedia, Research gate
PROČITAJTE:
Ovo morate znati ako planirate uzgoj lješnika!
Priprema zemljišta za uspiješnu sadnju lješnika