Zaštita jagode od niskih temperatura – Jagoda može da strada od niskih zimskih temperatura ukoliko nije pokrivenasnegom i posebno od poznih proljećnih mrazeva, što je češći slučaj u praksi. U uslovima jačih zimskih mrazeva bez snježnog pokrivača (golomrazica) može doći čak do manjeg ili većeg izmrzavanja korijena, a time i do oštećenja čitavog bokora.
Zaštita jagode od niskih temperatura
Stoga je neophodno izvršiti zaštitu naročito mladih zasada gde je sadnja obavljena kasnije u ljeto ili tokom jeseni. Ovo je jedan od razloga zašto treba izbjegavati jesenju sadnju. Zaštita jagode se može obaviti prekrivanjem bokora nezgorjelim stajnjakom u kome ima dosta slame.
Negativne strane ove mjere su povećano unošenje sjemena korova i moguće naseljavanje miševa ispod stajnjaka. Najbolja zaštita se postiže prekrivanjem zasada jagode specijalnom agril termozaštitnom tkaninom, preko koje se može dodatno staviti slama, pljeva ili neki drugi slični materijal. Zaštita jagode se može obaviti i direktnim prekrivanjem slamom, asurama i slično.
U uslovima kontinentalne klime jagodu često ugrožavaju i proljećni mrazevi, koji se javljaju u fenofazi cvjetanja i pojedinih godina mogu da unište čitav rod. Najčešće izmrzavaju primarni cvjetovi, koji se prvi otvaraju i daju najkrupnije i komercijalno najvrednije plodove. Zaštita jagode se može postići primjenom mjera koje se mogu grupisati u preventivne i direktne.
Pročitajte: Koje sorte jagode daju veće prinose i kvalitetnije plodove
U preventivne mjere spadaju
Izbor položaja na kojima se ne javljaju pozni proljećni mrazevi, izbor sorti koje kasnije cvjetaju i postavljanje agril termozaštitne tkanine. U proljeće, prije početka fenofaze cvjetanja, a pred nastupanje opasnosti od pojave poznih mrazeva, poželjno je preko biljaka postaviti agril termozaštitnu tkaninu težine 19-22 g/m2.
Ona se mora povremeno podizati radi provjetravanja biljaka i obezbjeđivanja pristupa pčelama tokom fenofaze cvjetanja. Milivojević et al. (2010) su proučavajući uticaj agril termozaštitne tkanine težine 19 g/m2 na parametre proizvodne vrijednosti i nutritivnog kvaliteta ploda sorte jagode Cleri ustanovili raniji početak zrenja plodova ispitivane sorte za 9 dana, veću masu ploda i veći sadržaj rastvorljivih suvih materija i ukupnih fenola u tretmanu sa agrilom.
Dobijeni rezultati u ovom radu, kao i brojni drugi primeri u proizvodnoj praksi (naročito u 2017. godini) potvrdili su opravdanost upotrebe agril termozaštitne tkanine u sprječavanju izmrzavanja cvjetova i zametnutih plodova u zasadima jagode.
Direktne mjere zaštite od poznih proljećnih mrazeva
Tu su zadimljavanje, prekrivanje biljaka polietilenskom folijom tokom trajanja kritičnih temperatura i zaštitu vještačkom kišom (orošavanjem), a u novije vrijeme i korišćenje uređaja za zagrijavanje vazduha u zasadu (“FROSTBUSTER”).
Zadimljavanje se vrši paljenjem teže sagorivih materija koje stvaraju puno gustog dima. Na više mjsta u zasadu prave se gomilice od slame, trulog sijena i nezgorelog stajnjaka, koje se zapale u vrijeme pojave mraza, što dovodi do stvaranja oblaka dima.
Pročitajte: Kako uzgojiti JAGODE MJESEČARKE u visećim saksijama?
Dim sprječava izračivanje toplote i time onemogućava pretjerano snižavanje temperature. Zadimljavanje se obično izvodi pred zoru i rano ujutru, kada se javljaju kritične temperature za izmrzavanje cvjetova i zametnutih plodova.
Zaštita vještačkom kišom (orošavanje) zasniva se na orošavanju cvjetova ili tek zametnutih plodova vodom u vidu kišnih kapi. Orošavanje se izvodi u kritičnom periodu od trenutka kada se temperatura vazduha spusti ispod nule pa do prestanka kritične temperature. Zbog dejstva mraza voda se brzo smrzava na svim organima koje kvasi, formirajući skramicu od leda.
Tkivo cvjetova i plodova ispod leda ostaje neoštećeno usljed oslobađanja toplote, koja nastaje prelaskom vode iz tečnog u čvrsto agregatno stanje (Radivojević & Marković, 2015). Sistem zahtijeva veliku količinu vode istovremeno u cijelom zasadu i snažne pumpe, pa je dosta skup.
Korišćena literatura: Posebno voćarstvo 3 Prof.dr.Jasminka Milivojević
Goran Đorđević
PSSS, Smederevo