Orah bolesti i štetočine – Orah napada veći broj parazita -prouzrokovača bolesti insekata koji mogu pričiniti velike štete, ako se na vrijeme ne vrši kvalitetna zaštita.
Ekonomski najznačajnije bolesti su: siva pegavost lišća oraha i crna (bakteriozna ) pjegavost oraha.
Siva pjegavost lišća oraha je najčešće oboljenje oraha i izaziva ga gljiva Gnomonia leptostila. Bolest se manifestuje u vidu pjega na lišću oraha, lisnim drškama, mladarima i plodovima. Pjege su u početku sitne. središnji dio pjege je siv otuda i naziv =siva pjegavost. Spajanjem pjega, stvaraju se veće nekrotične površine na listu, listovi se sasuše i vrlo često već tokom jula i avgusta opadaju. Stabla sa kojih je otpalo mlado lišće imaju mali prinos, a u toku te vegetacije na njima se ne formira dovoljno cvetnih pupoljaka, pa je umanjen rod i naredne godine.
Najbolji i najekonomičniji način borbe protiv ove bolesti je gajenje otpornih sort i selekcija oraha.
Hemijske mjere borbe – upotrebom nekih od fungicida na koje je parazit osjetljiv. Mogu se vršiti tretiranja bordovskom čorbom, bakarnim krečom 25, bakarnim krečom 50, cinebom, benomilom i sl.
U kišnim godinama intenzitet zaraze je jači, pa tretiranja treba izvoditi češće.
Orah bolesti i štetočine nanose štete
O komercijalno isplativosti sadnje oraha sve se više priča. Pogotovo kada se uzme u obzir cjena koju dostiže jedan kilogram očišćenog oraha, a kreće se od 8 eura po pijacama. Kalemljeni orah može da rodi već od treće godine, ali to su mali prinosi. Ukoliko je orah razmnožen iz sjemena, počinje da rađa od osme ili čak dvanaeste godine. Prinos oraha se kreće od 50-70 kg po stablu, odnosno 4.000-7.000 kg po hektaru. Što se tiče fizioloških osobina oraha, cvjetanje se odvija od treće dekade aprila do kraja prve dekade maja. Što se tiće oprašivanja, ono se obavlja isključivo vetrom. Rese oraha su specijalne građe i vetar ih lako pomera i iz njih istresa polen koji se takođe vetrom raznosi. Plodovi sazrijevaju u toku septembra mjeseca.
Najznačajnije bolesti oraha:
Bakteriozna pjegavost oraha. Ova bolest se javlja na nadzemnim djelovima oraha. Na listu i lisnoj peteljci nastaju sitne, okruglaste ili uglaste pjege, koje se spajaju u veće nekrotične površine mrke boje. Na letorastima se javljaju crne pruge i oboleli ljetorasti venu. Na plodovima se ispoljava u vidu sitnih okruglastih pjega koje su u početku vodenaste, a kasnije ulegnute i mrke. Karakterističan znak ove bolesti je pojava bakterijskog eksudata koji se u vidu sivkaste skrame pojavljuje na obolelim organima.
Suzbijanje – Prije svega je važno koristiti zdrave sadnice. Rezidbom treba uklanjati sve zaražene biljne djelove kao i njihovo iznošenje iz zasada i spaljivanje. Preporučuje se korišćenje bakarnih preparata čak i nekoliko puta u zavisnosti od padavina u toku infekcionog perioda.
Štetočine oraha
Orah je potrebno štititi protiv jabukinog smotavca i lisnih vašiju najčešće. Treba obaviti dva tretmana, prvi krajem maja i početkom juna a drugi u julu-avgustu mjesecu. Od insekticida se mogu koristiti Konzul, Nurel D, Fenitrotion, Vantex. Broj tretiranja se kreće od tri do pet u zavisnosti od vremenskih uslova, odnosno padavina što ga takođe čini isplativim za sadnju. Prilikom tretiranja pridržavati se uputstva za upotrebu i propisanih koncentracija.
Izvor: agroinfonet.com
PROČITAJTE:
Zašto je ORAH otrovan i zašto se ne smije SADITI u blizini KUĆE?
Šta se smije uzgajati u blizini oraha?
Gajenje lateralnih sorti oraha – Šta kažu proizvođači, a šta struka?