Rezidba vinove loze je redovna ampelotehnička mjera kojom se pojedini dijelovi čokota prekraćuju ili potpuno odbacuju.
Vinova loza podnosi izrazito jaku rezidbu, kojom se odbacuje od 50 do 90 % prošlogodišnjeg prirasta.
Osnovni cilj izvođenja rezidbe je da se obezbijedi planirani prinos i kvalitet grožđa u tekućoj godini. Rezidbom se održava određeni uzgojni oblik čokota, i obezbjeđuje odgovarajući broj kvalitetnih rodnih lastara koji će poslužiti za plodonošenje i orezivanje u narednoj godini.
Rodni elementi čokota su kondiri (kratki – do 3 okca ili dugi – s 4 ili 5 okaca) i lukovi (kratki – sa 6-8 okaca i dugi – sa 9 do 15 okaca).
Dužina orezivanja rodne loze zavisi od mnogobrojnih činilaca, poput sorte, podloge, gustine sadnje i uzgojnog oblika, klime i vremenskih prilika u prethodnoj vegetaciji, plodnosti i vlažnosti zemljišta kao i tipa vinogradarenja.
Rezidba je sortno specifična i usmjerena na projektovani prinos. U principu, sorte porijeklom iz Zapadne Evrope, Convarietes occidentalis (burgundci, rizling rajnski, sovinjon, mjerlo, kabernet) koji imaju sitne grozdove režu se po principu duge i mješovite rezidbe, dok izvorne sorte sa Balkanskog poluostrva i iz basena Crnog mora, Convarietes pontica, većinom se režu na kratko. Sorte iz ekološko-geografske grupe Convarietes orientalis (afus-ali, muskat hamburg, šasla i dr.) kao pretežno stone sorte se režu na dugačko.
Kratka rezidba vinove loze
Podrazumijeva zimsko orezivanje lastara na kondire i reznike (kondire za zamjenu). Ovaj tip rezidbe poznat je još i pod nazivom „kondir na kondir“, gdje se gornje razvijeni lastar na kondiru uklanja do osnove, a donji se ponovo reže na kondir (kratki ili dugački, shodno projektovanom prinosu). Kratka rezidba na kondire sa 2-3 okca se primjenjuje kod sorti sa veoma rodnim najnižim okcima pri osnovi lastara (prokupac, plovdina).
Ukoliko bi se kod ovih sorti ostavio veći broj dugih kondira ili lukova, to bi dovelo do visokih prinosa sa grožđem lošeg kvaliteta. Kod nekih sorti koje se takođe odlikuju visokom rodnošću okaca u osnovi lastara (smederevka, slankamenka, kardinal, vranac, muskat hamburg) primjenjuje se drukčiji tip kratke rezidbe: na kratke i duge kondire, kako bi se iskoristila rodnija okca (treće i četvrto) za donošenje većeg prinosa grožđa. Ovde je princip da se dugi kondiri u narednoj rezidbi uklanjaju do osnove, dok se na kratkim kondirima viši po položaju lastari orezuju na duge, a niži na kratke kondire sa dva okca. Na ovaj način uspiješno se suzbija polaritet vinove loze i sprječava izduživanje rodnih čvorova koji deformišu skelet čokota.
Duga rezidba vinove loze
Primjenjuje se u toplijim područjima i na kordunicama visokog stabla, gdje se ostavljaju samo lukovi na krakovima. Naredne godine, prvi dobro razvijeni lastar pri osnovi luka se ostavlja i orezuje na luk, a ostatak prošlogodišnjeg luka sa ostalim razvijenim lastarima se rezidom uklanja. U cilju obezbjeđenja najpovoljnijih uslova za diferenciranje pupoljaka pri osnovi ostavljenih lukova, isti se strmoglavo savijaju i privezuju za žicu. Na taj način osnova lukova zauzima vršni (dominantni) položaj na čokotu. Zahvaljujući veoma izraženom polaritetu u lastarima vinove loze, iz donjih okaca na lukovima će se razviti dobri lastari.
Mješovita rezidba
Namjenjena je sortama kod kojih su okca u osnovi lastara slabije rodnosti, a najrodnija su zapravo ona koja su pozicionirana na sredini lastara. Ovaj tip rezidbe podrazumijeva ostavljanje kondira sa dva okca za zamjenu i lukova na orezanom čokotu.
Lukovi se poslije donošenja roda orezuju do osnove dok se na ostavljenim kondirima primjenjuje mješovita rezidba: vršni lastar se orezuje na luk, a donji na kondir koji će služiti za zamjenu rodnih elemenata naredne godine.
Ukoliko se na kondirima nisu razvili dobri lastari, onda se za novi luk mogu ostaviti i dobro razvijeni lastari pri osnovi prošlogodišnjeg luka. Sorte poput afuz-alija, muskat italije, traminca, kaberne sovinjona, merloa i rizlinga dobro rađaju samo ukoliko se rezidbom ostavljaju lukovi sa 8-12 okaca, koji se u špaliru obavezno povijaju, kako bi se dobio povoljan raspored i porast lastara i suzbio polaritet.
Sorte koje imaju veoma rodna okca pri osnovi lastara, a razvijaju sitne grozdove (gamei, crni burgundac, rizling italijanski) takođe traže mješovitu rezidbu: ostavljaju se lukovi sa 6-8 okaca. Naime, ove sorte bi dobro rodile i na ostavljenim kondirima, ali bi zbog sitnih grozdova trebalo ostaviti mnogo kondira na čokotu koji se ne bi mogli pravilno rasporediti na skeletu kod pojedinih uzgojnih oblika. Mješovita rezidba takođe uspješno suzbija sile polariteta, ali dovodi i do stvaranja većih rana, pošto se lukovi odstranjuju do osnove.
Izvor: agrotv
PROČITAJTE:
Ljetnja rezidba – Bolji prinos voća