Prezimljavanje bolesti u vinogradu

Tokom zimskog perioda bolesti vinove loze prezimljavaju kako u zemljištu, tako i na svim organima vinove loze, korjenu, stablu, lastarima, pupovima, bobama i otpalom lišću.

Plamenjača vinove loze – prouzrokovač gljiva (Plasmopara viticola). Krajem ljeta i u toku jeseni stvaraju se spore, koje prezimljavaju u ostacima lišća i u zemljištu – oospore. Oospore klijaju u proljeće ako su lišće sa oosporama i zemljište zasićeni vodom.

Za ostvarivanje prvih primarnih zaraza potrebni su uslovi poznati kao „tri desetke„ : 10 °C prosječna dnevna temperatura, tri dana uzastopno 10 mm padavina, poslednjih 24 časa, 10 cm dugi lastari, list promjera najmanje 3 cm.

Pored hemijske zaštite, savjetuje se sprovođenje i niza agrotehničkih mjera kao što su uklanjanje oboljelih dijelova, rezidbu obavljati po suvom vremenu i to što kasnije, vršiti dezinfekciju alata, vršiti sadnju zdravih kalemova itd.

Pepelnica vinove loze – prouzrokovač gljiva (Uncinula necator). Zaraženi listovi i bobice otpadnu i na njima prezimljava pepelnica u obliku sitnih kuglica. Pepelnica prezimljava i na lastarima u vidu rđastih mrlja i to je micelija pepelnice sa plodonosnim tijelima, dio takvih lastara se rezidbom ukloni. Pepelnica prezimljava u obliku kleistotecija i micelije iz kojih se u proljeće razvijaju zaraženi mladari koji imaju skraćene internodije i sitno lišće. Kleistotecije, pucaju i izbacuju askospore koje vrše primarnu infekciju. Iz njih se razvijaju oidije koje ostvaruju sekundarnu infekciju i koje vidimo na površini lista, kao pepeljastu prevlaku.

U proljeće razvoj patogena počinje već na temperaturi iznad 6 °C, a njen razvoj prestaje iznad 30 °C. Za njen razvoj nema potrebe za kišom, dovoljna je relativna vlažnost od 30%. Suzbijanje pepelnice počinje u ranim fazama, kada su lastari dužine 5 – 10 cm.

Dvije zarazne bolesti VINOVE LOZE koje uništavaju rod!

Crna pjegavost vinove loze – prouzrokovač gljiva ( Phomopsis viticola) prezimljava u staroj lozi ili u ostacima loze na tlu. Crne tačkice, vidljive na zaraženoj lozi izvor su zaraze, a nazivaju se piknidi. Spore se razvijaju od proljeća do kasnog ljeta, zavisno od vremenskih prilika, a infekcija loze je moguća u širokom rasponu temperatura od 1 do 37°C. Bolesti najbolje odgovara temperatura od 23°C i visoka vlažnost vazduha.

Pri rezidbi je potrebno ostavljati što zdravije pupoljke i time smanjiti potencijal bolesti. Nakon rezidbe treba iznijeti orezane ostatke i spaliti ih, a dobro je i skidati staru koru sa loze jer se u pukotinama često skrivaju uzročnici bolesti. Hemijska zaštita zasniva se na prskanju bakarnim sredstvima i dopunama zimskog prskanja a važno je napomenuti da se crna pjegavost najčešće širi u ranim fazama razvoja loze, kada se još ne sprovodi zaštita od plamenjače.

Siva trulež – prouzrokovač gljiva (Botrytis cinerea) prezimljava na lastaru, u pupovima i u zemljištu u obliku sklerocija i micelija. U proljeće do infekcije može doći već pri temperaturi od 4°C i 90% relativne vlažnosti vazduha. U rano proljeće mogu biti inficirani mladi pupoljci koji potamne i osuše se. Takođe, i cvijet može biti zaražen, a zatim i da se osuši. Na ovaj način se stvaraju rehuljavi grozdovi. Askospore vrše primarne infekcije cvata, a kasnije i boba.

Da bi umanjili potencijal za pojavu sive truleži potrebno je ispoštovati sve agrotehničke mjere da bi se obezbijedili uslovi za dobro provjetravanje čokota. Od hemijskih mjera prvo prskanje treba obaviti već u cvatnji, drugo u vrijeme zatvaranja grozda i završno u fazi promjene boje boba. Posebnu pažnju treba obratiti na sorte zbijenog grozda koje su dodatno osjetljivije na napad sive truleži.