Prije nego što se uopšte upustite u projekat podizanja plastenika, obavezno morate sagledati sve troškove. Morate voditi računa o pripremi terena, dovođenju vode i struje, a za velike plastenike obavezna je i izgradnja trafostanice, kupovina agregata i postavljanje tvrde podloge.
Mali posjedi
Rješenje za poljoprivrednike sa malim posjedima, ili gradske porodice koje imaju malo zemljišta na selu, svakako je uzgajanje povrća u plastenicima. Četvoročlano domaćinstvo može da se izdržava prihodima koje donosi plastenik od 2.500 kvadratnih metara. Kada se uzme u obzir to da prihodi sa jednog hektara pod plastenikom ili staklenikom mogu da budu veći od prihoda sa 150 hektara pod pšenicom, računica je jasna – kaže prof. dr Žarko Ilin sa novosadskog poljoprivrednog fakulteta.
Troškovi podizanja plastenika
Prije nego što se uopšte upustite u projekat podizanja plastenika, trebalo bi da sagledate sve moguće troškove. Vaša računica bi trebalo da obuhvata troškove nivelacije terena, dovođenja vode i struje, a za velike plastenike obavezna je i izgradnja trafostanice, kupovina agregata i postavljanje tvrde podloge da bi šleperi sa opremom mogli da dođu do parcele. U ove troškove ulaze i premeravanje i bušenje rupa za stope betonskih radova, odnosno betonske stope ili pobadanje šipova.
Cijena samog plastenika zavisi od:
- tipa konstrukcije (širine, visine, udaljenosti stubova, odnosno opterećenja pod snijegom i brzine vjetra koju plastenik može da izdrži);
- vrste folije (dupla na naduvavanje ili jednoslojna), načina otvaranja plastenika (krovno, bočno ili čeono) i
- stepena automatizacije (automatsko otvaranje krovova ili bočnih strana, naduvavanje plastenika kod duplih folija).
Oprema u plasteniku može biti različitog kvaliteta i automatizacije počevši od sistema za navodnjavanje, odnosno načina navodnjavanja i prihrane (kompjuteri, dozatori, venturijeve cevi), traka ili crijeva (sa kapljačima ili ubodnim kapljačima tzv. špageti), sistema rasprskivača i fogera, do sistema grijejanja ili samo dogrijevanja i zaštite konstrukcije, kako je, recimo, topovima na gas i naftu ili kaloriferima.
Pročitajte: Odaberite idealan tip plastenika za vašu proizvodnju – Svaki ima prednosti i mane
Osposobljavanje plastenika
Pri osposobljavanju plastenika za rad treba imati na umu i troškove nabavke mehanizacije, alata i pribora, kao i repromaterijala za početak proizvodnje, ali i za radnu snagu. Sve ovo treba uzeti u razmatranje prije nego što se uđe u ovaj posao. Projekat podizanja plastenika je završen kada je u istom posađena ili posejana biljna vrsta ili vrste koje želimo da gajimo.
Provjetravanje plastenika može biti čeono, bočno ili krovno. Najbolje i najefikasnije provjetravanje je krovno. Krovovi se otvaraju automatski informacijama koje daje meteorološka stanica na krovu, odnosno senzori za vlažnost i temperaturu u plasteniku.
Zagrijevanje plastenika
Jedno od najvažnijih pitanja kada je riječ o proizvodnji u zaštićenom prostoru jeste grijanje. Postoje različita rješenja, a ona u osnovi zavise od dvije stvari: vremena proizvodnje i vrste biljaka koje se gaje.
Ako proizvodnja kreće u januaru ili februaru i ako se u plasteniku gaje vrste kojima pogoduje toplo vrijeme, kao što su paradajz, paprika, ili krastavac, onda se radi grijanje, odnosno ako proizvodnja kreće u martu za te vrste ili se u toku zime gaji salata, luk i tako dalje, tada se radi samo dogrijavanje.
Grejanje plastenika se postiže, prije svega, postavljanjem mreže plastičnih ili metalnih cijevi kroz koje prolazi vrela voda, dok se dogrijevanje vrši kaloriferima, termogenima i tako dalje. Kao energenti mogu se koristiti biomasa, drva, ugalj, gas, nafta. U posljednje vrijeme sve više se pridaje pažnja i korišćenju geotermalnih izvora vode.
Tekst je originalno objavljen u magazinu Agroplaneta