Biljka bunika – Sigurno ste dosad nekad čuli za narodnu izreku „Da li si jeo bunike?” u značenju „Da li se drogiraš?”. Ova izreka se veoma često koristi u narodu. Možda do sad i niste bili upoznati sa ovom biljkom i njenim djelovanjem. Mi ćemo Vam iznijeti neke veoma značajne činjenice o njoj.
Biljka bunika je endemska vrsta biljke koja se najčešće sreće na Mediteranu i u oblastima zapadne Azije, a takođe je rasprostranjena i širom Evrope, Azije i Severne Afrike. Bunika je jednogodišnja ili dvogodišnja biljka. Jednogodišnja cvjeta u maju i junu, dok dvogodišnja uglavnom u periodu od juna do spetembra. Može da dostigne visinu od 25 do 100 cm. Ima dlakave zelene listove ovalnog oblika i izduženim ivicama. Cvijet bunike je žute boje i može da proizvede čak do 8000 sjemena. Drugi nazivi za buniku su balam, blen, bun, bunjika, bunica, zubna trava, zubljak, crna bunika, svinjarac, trava od bunila, trava od zuba. Svi dijelovi bunike, naročito bobice su veoma otrovni!
Bunika djelovanje i upotreba
Listovi bunike se koriste u biljnoj medicini od davnina, a ponekad i cvjetovi. Prilikom branja bunike potrebno je da nosite rukavice upravo zbog toga što je ova biljka otrovna. Zbog svojih ljekovitih svojstava u alternativnoj medicini se koristi lišće i jednogodišnje i dvogodišnje bunike, ali su se listovi dvogodišnje bunike pokazali kao efikasniji. Za liječenje se koriste isključivo listovi i cvijet bunike, dok je djelovanje bobica bunike veoma otrovno!
Glavni aktivni sastojci bunike su hiosciamin kao osnovni sastojak (organsko jedinjenje koje sadrži 17 atoma ugljenika), skopolamin (jedan od sekundarnih metabolita; to su organska jedinjenja koja koja ne učestvuju direktno u rastu i reprodukciji organizma) i atropin (jedan od najstarijih i najpoznatijih lijekova). Djelovanje svih ovih sastojaka koje biljka bunika sadrži je veoma otrovno. Još neke materije koje sadrži bunika jesu flavonoidi (klasa biljnih sekundarnih metabolita; nazivaje se još i vitaminom P), tanini ili polifenoli (složena jedinjenja biljnog porekla koja imaju opor ukus), amini (organska jedinjenja koja sadrže najmanje jednu ili više baznih azotovih atoma), albumini (jedan od najzastupljenijih proteina krvne plazme), kalcijum i kalijum nitrat.
U dalekoj prošlosti bunika se koristila kao lijek i vjerovalo se da je bunika magična biljka. Neki su je čak koristili i kao ljubavni napitak koji izaziva halucinacije. U srednjem vijeku bunika je u malim dozama bila popularna kao lijek za spavanje, a u velikim dozama neki su je koristili da bi nekog otrovali. Toksično djelovanje koje bunika ima koža lako apsorbuje, pa su je zvali i „mast letećih veštica”. Biljka bunika izaziva halucinacije i veoma realistične snove, čak toliko da onaj koji ju je konzumirao vrlo često ne ume da razlikuje stvarnost od iluzije.
Ljekovita svojstva bunike
Glavna ljekovita svojstva bunike su sedativno i analgetsko, pa je bunika često korišćena za bol urinarnog trakta, posebno u slučaju kamena u bubregu. Ljekovito djelovanje bunike koristilo se kao prirodni lijek za Parkinsonovu bolest jer ublažava ukočenost u ranim stadijumima ove bolesti. Bunika se takođe često koristila i za zubobolju, pa i za razne nervne poremećaje kao što su manija i histerija. Bunika se koristila i kao prirodni lijek za bronhitis i kašalj jer ima sposobnost da očisti disajne puteve. Nekad su se čak pravile i cigarete od listova bunike i to se koristilo za liječenje astme.
U savremenoj medicini se hiocin, supstanca koju sadrži bunika, koristi za liječenje morske bolesti. Bunika se koristi i za pravljenje terapeutskih ulja tako što se njeno isitnjeno lišće potopi u alkohol i maslinovo ulje i to se zagrijeva dok alkohol ne ispari. Ulje bunike se koristi isključivo za spoljašnju upotrebu za bolove u ušima i ublažavanje bolova kod neuralgije, išijasa, artritisa i reumatskih stanja.
Bunika iako otrovna, ima ljekovita svojstva. Linija između toksičnih i ljekovitih svojstava je veoma tanka i zato treba biti ekstremno oprezan pri upotrebi ove biljke kao prirodnog lijeka. Zato liječenje pomoću bunike ili izolovanih alkaloida iz nje sprovodi se isključivo uz uputstva ljekara!
Današnjoj farmaceutskoj industriji je ljekovito djelovanje bunike veoma poznato i ona se i koristi kao sredstvo uz pomoć kog se prave razni lijekovi za liječenje mnogih bolesti. Postoji i ulje od bunike koje se koristi za ublažavanje reumatskih bolova.
Dobro je poznato djelovanje čaja od bunike za problem sa crijevima i grčevima u stomaku, kao i za smirenje nerava. Međutim, ljekari danas veoma retko preporučuju čaj od bunike za zdravstvene tegobe.
Lišće bunike kuvano u vinu se u nekim krajevima koristi za tople obloge koje smanjuju otok, bolove u zglobovima i osećaj bola kod gihta i išijasa. Ipak, ukoliko se bunika koristi u velikim količinama za svrhe liječenja, to može dovesti do trovanja, pa čak i do smrtnog ishoda!
Bunika kao droga djelovanje
Bunika se zbog svog halucinogenog djelovanja koristi i kao droga. Bunika kao druga može da dovede do stanja euforije, delirijuma, halucinacija i imaginacija. U ove svrhe obično se uzima par bobica, jer bobice bunike u velikim dozama mogu da dovedu do trovanja, kome i smrtnog ishoda! Za odrasle, smrtonosna doza je 10 do 15 bobica bunike. Bunika, kao i svaka druga droga, može izazvati psihičku zavisnost. Ukoliko se bunika koristi dugo, može dovesti do raznih psihičkih poremećaja, osećaja straha i paranoje. Takođe može dovesti do poremećaja u ponašanju, a nerjetko dovodi i do smrtnog ishoda! Dakle, najvažnija napomena u vezi sa bunikom jeste da njeno agresivno delovanje može biti veoma toksično po organizam i da može dovesti do fatalnih smrtnih posljedica! Nikako se ne smijete igrati sa ovom biljkom!
Važne napomene!
- Djeca i trudnice nikako ne smijeju doći u dodir sa bunikom!
- Ukoliko berete buniku, obavezno koristite zaštitne rukavice zato što se otrov bunike može apsorbovati kroz kožu i nakon branja dobro operite ruke sapunom i mlakom vodom!
- Nivo toksičnosti bunike zavisi od toga u kom prirodnom staništu raste.
- Bunika može da ispušta veoma jak miris, pa i sam udisaj tog mirisa može dovesti do stanja euforije i haluciniranja!
- Prvi simptom trovanja bunikom jeste gubljenje pamćenja, a simptomi mogu biti i ubrzan puls, suva usta, konstantan osećaj žeđi, dehidratacija čitavog organizma, povraćanje, teško disanje, magljenje vida, raširene zenice.
- U ljekovite svrhe koriste se samo listovi i cvjetovi bunike i to u veoma malim količinama!
- Nikako ne koristite buniku na svoju ruku!
- Nemojte eksperimentisati sa ovom biljkom jer to može dovesti do smrtnog ishoda!
Izvor: prirodnoizdravo.com
Prirodni lijekovi na našem portalu su preporuke preventivnog karaktera za vođenje zdravog načina života. Ukoliko imate neki zdravstveni problem prvo što trebate uraditi jeste da se konsultujete sa ljekarom. Ni u kakvom slučaju se nemojte oslanjati na alternativnu medicinu bez stručnog mišljenja.
PROČITAJTE:
TRPUTAC: Recepti za sirup i čaj protiv kašlja
Iđirot – Ljekovita svojstva i priprema čaja