Ren je poznat po svom ljutom ukusu i mnogim ljekovitim svojstvima, jedna je od najotpornijih i najzahvalnijih biljaka za uzgoj.
U našim uslovima ren se razmnožava reznicama. Izuzetno donosi sjeme, ali se ne koristi.
Reznice se dobijaju na sledeći način: korijen rena, star dvije ili više godina, dug oko 30 i debeo 3 – 4 cm polaže se u otvorenu brazdu horizontalno na dubinu od 15 – 20 cm. Tako u svaku drugu ili treću brazdu, da bi se dobilo međuredno rastojanje od oko 70 cm. Iz ovako položenih korijenova sa donje strane se razvijaju žile, sa gornje izdanci koji izbijaju na površinu. Ovo se radi u rano proljeće, kako bi cijele godine ren rastao i do jeseni formirao izdanke debele oko 1 cm, duge 15 – 30 cm.
Tokom vegetacije treba usjev okopavati, prihranjivati, navodnjavati, po potrebi, štititi od bolesti i štetočina.
U jesen, pred nastupanje jačih mrazeva, ren se vadi plugom i ubiraju mladi izdanci. Lišće se krati blizu tjemenog pupoljka (“glave”), a donji kraj odsijeca koso do samog matičnog korijena. Grubom krpom stružu se bočni pupoljci i žile, po cijeloj dužini, a ostavljaju samo 3 – 4 pri dnu i vrhu korijena. Reznice rena mogu da se dobiju i od “glava” korijena koje se javljaju kao otpadak pri industrijskoj preradi.
Pročitajte: DOMAĆI JE NAJBOLJI: Ovako se pripema PRAVI REN!
Glave rena sade se u jesen ili u rano proljeće na rastojanju od npr. 60 x 25cm, na dubini od 5 – 10 cm. Za jednu vegetacionu sezonu svaka “glava” daće po desetak korijenova debljine olovke, koji mogu da se koriste kao reznice. Ovako spremljene reznice spremne su za proljećnu sadnju. Mogu se čuvati u pijesku u trapovima, podrumima ili hladnjačama na temperaturi od 0 – 2 stepena i relativnoj vlažnosti vazduha od 97-98% .
Rasađivanje ili sadnja reznica rena
Rasađivanje ili sadnja reznica rena treba da se obavi u dobro pripremljenom, plodnom zemljištu, rano u proljeće, obično u martu. Zbog toga parcelu za ren treba poorati u jesen, duboko, i zaorati 20 – 30 tona zgorelog stajnjaka po hektaru. Ako se raspolaže pojedinačnim mineralnim đubrivima, onda se u jesen rasturaju fosforna i kalijumova đubriva 500 – 600kg/ha, a u proljeće azotna 250 -300kg/ha. Međutim, obično se mogu nabaviti kompleksna NPK đubriva. Njih treba rasturiti u proljeće pred pripremu zemljišta za sadnju, 600 – 700kg NPK đubriva u odnosu 1:2:2, ukoliko je u jesen unijet stajnjak. Preporučuje se đubrenje zemljišta na osnovu agrohemijske analize parcele na kojoj će biti obavljena sadnja rena.
Ren se sadi u brazde sa rastojanjem 70 x 10cm. U otvorene brazde dubine 15 – 20cm reznice se postavljaju koso, pod uglom od 45 stepeni tako da gornji kraj malo strči napolje. Ukoliko reznice nisu očišćene od pupoljaka i žilica kao što je rečeno, u jesen, onda to treba uraditi pred sadnju. U poslednje vrijeme sadnja se obavlja i vodoravno, polaganjem reznica u brazde duboke 10 – 15 cm. Za jedan hektar rena treba oko 145.000 reznica (sadnica) ili 750 kg, ako odgovaraju traženom kvalitetu – dužina 15-20 cm, debljina 1-2 cm, težina 50-60 grama.
Kod nas su po baštama i vinogradima proširene stare, odomaćene populacije, koje se obično odlikuju velikom otpornošću na zimu, bijelim, veoma ljutim, razgranatim korijenom i sterilnošću cvetova.
LJEKOVITOST
U malim dozama sok rena uništava bakterije dizenterije, salmonele, gnojne bakterije, TBC bacil, mnoge gljivice koje parazitiraju čovjeka i biljke. Ren umanjuje otrovnost hrane zaražene salmonelama. Stimuliše rad organa za varenje – izazivanjem pojačane sekrecije želudačnih i crijevnih žlijezda, žuči i pankreasa. Izaziva povećano lučenje sone kiseline i fermenata. Pojačava rad jetre i žuči koji luče više sokova i povećavaju svarljivost hrane.
Izvor: www.psss.rs / Violeta Veličković dipl.ing.