Vlažnu bakterijsku trulež krtola krompira prouzrokuje više vrsta fitopatogenih bakterija. Najčešći su uzročnici bakterije iz roda Pectobacterium. Zajednički simptomi bolesti, bez obzira na to koja je bakterija uzročnik, su vlažna trulež krtola ili trulež prizemnog dijela stabla i uvenuće biljaka.
Šta prouzrokuje truljenje krompira?
Bakterija Pectobacterium carotovorum
Najčešći uzročnik vlažne truleži je fitopatogena bakterija Pectobacterium carotovorum. Ova bakterija prouzrokuje trulež plodova korijena i krtola u polju i u skladištu (krompir, paprika, paradajz, šargarepa, celer, karfiol, kupus).
Za razvoj bolesti u polju posebno pogoduje visoka vlažnost zemljišta. U takvim povoljnim klimatskim uslovima zaražene krtole mogu se raspasti već u zemlji, a iz njih izlazi veliki broj bakterija koje mogu zaraziti okolne biljke. Kod biljaka koje imaju manji intenzitet zaraze u polju, mogu se pojaviti jači simptomi zaraze na krtolama u skladištu, posebno u onim skladištima gde nije moguće kontrolisati vlažnost vazduha i vršiti provetravanje krompira.
U skladištu se bolest može mehanički prenijeti sa zaraženih krtola na zdrave krtole dodirom, a posebno su osjetljive krtole koje su već zaražene gljivicama plamenjače i tada nastaju sekundarne infekcije.
Pročitajte: Sadnja krompira u vrećama
Bakterija Pectobacterium atrosepticum
Pectobacterium astrosepticum prouzrokuje trulež prizemnog dijela stabla krompira poznatu pod nazivom crna noga. Na biljkama krompira u polju može se vidjeti uvenuće i žućenje listova, slabiji rast kao i uvenuće cijelih biljaka.
Zaražene krtole su primarni izvor zaraze, a razvoju bolesti pogoduju visoke temperature i visoka vlažnost.
Simptomi bakterija:
- Trulež prizemnog dijela stabla koje potamni
- Na krtolama se pojavljuje trulež oko lenticela (mjesto za koje je pričvršćen stolon) ili na ranama
- Biljke zaostaju u rastu, vrhovi venu, postaju hlorotični i uvijaju se
Prvi simptomi na biljkama krompira se mogu očekivati pri temperaturama iznad 25ºC, često zavise i od sorti krompira, (široko zastupljene sorte često su osjetljive prema ovim bakterijama). Na simptome utiču i klimatski faktori.
Pročitajte: Borba protiv plamenjače krompira: Ekološki pristup za suzbijanje bolesti
Širenje bakterija
Prisustvo bakterija u sjemenu krompira jedan je od osnovnih razloga za širenje, pored vlažnosti zemljišta, korišćenja sječenih krtola kao sjemenskog materijala i upotrebe oštećenih i zaraženih krtola prilikom vađenja.
Neadekvatni uslovi skladištenja i temperatura takođe utiču na širenje bakterija. Treba voditi računa prilikom uvoza merkantilnog krompira. Osnovni izvori zaraze ovim patogenom su upotreba zaražene krtole krompira i voda za navodnjavanje.
Mjere zaštite
Preporučuju se preventivne mjere koje podrazumijevaju sjetvu otpornih sorti, sertifikaciju sadnog materijala i korišćenje savremene dijagnostike za testiranje sjemenskog materijala.
Neophodno je poštovanje plodoreda, izbjegavanje pretjeranog navodnjavanja, izbjegavanje polja sa lošom drenažom, rano vađenje krtola ili vađenje tokom suvog vremena.
Potrebno je ukloniti samonikle biljke krompira i simptomatične biljke, obezbijediti adekvatnu ventilaciju tokom skladištenja u hladnjačama.
Kada se bolest jednom razvije nije moguće suzbijanje sredstvima za zaštitu bilja.