Da bi sagledali sve aspekte proizvodnje lješnika i donijeli odluku da li podizati zasad kalemnjene lijeske ili izdanka, trebalo bi uzeti u obzir više činioca.
Kalemljene sadnice na mečjoj lijesci su nekoliko puta skuplje od izdanaka što u samom startu pri podizanju zasada povećava početne troškove. Kalemljena lijeska kasnije stupa na rod za razliku od izdanka, mada ima duži period eksplotacije, što opet zavisi od samih agrotehničkih mjere i klimatskih uslova.
Pročitajte: Lijeska – Bolesti i štetočine
U slučaju elementarnih nepogoda i oštećenja zasada, lakše je obnoviti izdanačka stabla nego stabla koja su kalemljena jer ima većih mogućnosti za zamjenu rodnog drveta. Kod stabala koja nisu kalemljena iz korijenovog sistema svake godine se javljaju novi izdanci koja mogu da zamijene rodno drvo koje je oštećeno usled elementarnih nepogoda ili usljed mehaničkog oštećenja prolikom upotrebe mehanizacije.
Sadnice lijeske koje su kalemljene zahtjevaju manji razmak sadnje od izdanaka i on obično iznosi 3-4 metara u redu, a 4-5 metara međuredni prostor. Izdanci lijeske se sade u razmaku između stabala od 4-5 metara, a međuredni prostor od 5-6 metara, što u oba slučaja zavisi od načina formiranja stabala i mehanizacije sa kojom raspolažemo.
Pročitajte: Đubrenje lijeske – Organsko i mineralno đubrivo
U zasadima žbuna, tj. grma nepohodno je svake godine uklanjati nove izdanke iz korijenovog sistema što poskupljuje troškove proizvodnje jer zahtjeva veći broj radnika. Novoporasli izdanci kao prvo troše vodu i hranljive materija koje su neophodne za bolje formiranje samog stabla i boljeg kvaliteta plodova. Kao drugo, jednogodišnji izdanci iz korijenovog sistema ometaju sakupljanje plodova, bilo ručno ili mašinski.
Kod kalemljene sadnice na podlozi mečje lijeske ne javljaju se jednogodišnji izdanci iz korijenovog sistema. Na taj način je mnogo lakše održavanje zasada, a i sama berba. Prinos plodova po hektaru je veći kod sadnica koje su kalemljene nego kod izdanaka, tj.žbuna.
Autor: dipl. inž. Milan Petrović, PSSS Kruševac