Zimska rezidba voćaka se obavlja tokom mirovanja vegetacije. Rezidba jabučastog voća može da počne od decembra mjeseca pa traje do početka listanja, dok se početak rezidbe koštičavog voća pomjera prema početku proljeća. Razlog je velika osjetljivost kostičavog voća na izmrzavanje, koja se ranijom rezidbom povećava.
Osnovni tipovi rezidbe zavisno od starosti voćnih zasada postoji:
- rezidba za formiranje uzgojnog oblika,
- rezidba u rodu i
- rezidba u cilju podmladjivanja voćnjaka.
Osnovni oblici krune
U proizvodnji se najčešće sreću sljedeći oblici krune:
- vaza
- vretenasti žbun
- piramida
- vitko vreteno
- poboljšana piramida
- žbun i dr.
Pročitajte: KAKI – Uzgoj i rezidba japanske jabuke
Osnovna pravila rezidbe
- vertikalni položaj grane potencira jak prirast, ogoljavanje osnove ljetorasta i odlaganje rađanja,
- horizontalni položaj grane potencira aktiviranje i jači porast grančica iz pupoljaka sa gornje strane i u osnovi grane,
- najravnomjerniji porast grančica iz svih pupoljaka duž osnovne grane se javlja kada je grana povijena pod uglom od 45 stepeni prema horizontali,
- pri prekraćivanju sadnice u prvoj godini po sadnji, potrebno je rez napraviti par milimetara iznad vršnog pupoljka, blago ukoso na suprotnu od pupoljka,
- pri skraćivanju grana na bočnu grančicu treba voditi računa da se ne ostavlja patrlj, već da rez bude neposredno do grančice na koju se reže, s tim da grančica obavezno bude sa donje strane grane koja se reže kako bi imala što horizontalniji polozaj i širila krunu u stranu,
Pročitajte: Zimska rezidba krušaka – Preduslov za postizanje dobrih prinosa
- u periodu formiranja krune treba ići na sto slabiju rezidbu, a na jače povijanje grana, čime se ubrzava početak radjanja voćke,
- kržljavije voćke potrebno je jače rezati u cilju dobijanja jačeg vegetativnog prirasta,
- povijanjem grane na dole smanjuje se porast, a na gore se porast potencira
- pri rezidbi treba ići na jaču rezidbu, odnosno kraće grane pri vrhu krune, da se izbjegne zasjenjivanje donjih dijelova krune,
- kod bujnijih stabala preporučuje se što poznija rezidba čime se smanjuje snaga rasta odstranjivanje većeg dijela rezervnih materija,
- takodje i pri rezidbi bočnih grana na obrastajućoj grani treba voditi računa da uvijek budu duže grančice koje su pri osnovi grane, a sve kraće prema vrhu,
- obzirom da su grane pri vrhu voćke dominantne u odnosu na bazalne, to je potrebno da ugao povijanja tih grana bude 60 -70 stepeni, a bazalnih oko 45 stepeni,
- sa starenjem voćaka intenzitet rezidbe jača sve više, radi potenciranja vegetativnog prirasta koji sa godinama opada.
Rezidba voćaka je samo jedna od neophodnih mjera, pored obrade, đubrenja, zaštite od bolesti i štetočina i navodnjavanja zasada, koja može omogućiti redovno rađanje, visoke prinose i dobar kvalitet plodova.
Autor: Snežana Janjić, dipl. ing.