Jeste li znali da postoji oko 4.000 vrsta krompira i oko 5.000 vrsta batata koji se uzgajaju širom svijeta
Slatki krompir, batat (lat. Ipomoea batatas; porodica Convolvulaceae) je jestiva biljka rasprostranjena u tropskim dijelovima Amerike i u velikoj mjeri uzgajana u tropskoj i umjereno toploj klimi.
Sa botaničke tačke gledišta, on nije u vezi sa krompirom jer ima pravougaoni ili zašiljeno ovalan, gomoljast korijen. Boja kore varira od svijetložutomrke, preko smeđe do ljubičastocrvene.
Iako se popularno naziva “slatki krompir”, batat je zapravo tek daleki rođak običnog krompira. Običan ili pravi krompir (Solanum tuberosum) pripada porodici Solanaceae, srodnoj paradajzu, paprici i patlidžanu. Iako su botanički različiti, i krompir i batat potječu iz Srednje i Južne Amerike.
Jeste li znali da postoji oko 4.000 vrsta krompira i oko 5.000 batata koji se uzgajaju širom svijeta? Obje namirnice rastu u raznim bojama, od bijele preko narančaste do ljubičaste. No, u mnogo pogleda krompir i batat imaju slične nutritivne vrijednosti, mada se u nekima razlikuju.
Sličnosti i razlike
Krompir se može kuvati na sve načine i vrste, peći, pržiti, služi kao fil za pite, za dolmu bez mesa, a može biti i dolma (izdubljen se filuje mesom i rižom). Batat se služi pečen ili u obliku pirea, a koristi se i za pite.
Šta je zdravije – krompir ili batat? I danas se nutricionisti razilaze u mišljenjima o tome koja je od ove dvije namirnice zdravija. No, zna se kako obje sadrže važne nutrijente koji su organizmu potrebni za zdravlje. Takođe, obje namirnice se mogu jesti u sklopu uravnotežene dijete i uz njih biti vitki i zdravi.
Glikemijski indeks
Običan krompir ima viši glikemijski indeks nego batat. Pečeni batat ima GI 94, dok pečeni običan krompir ima – 111. Međutim, glikemijsko punjenje pečenog batata je 42, a krompira – samo 33.
Važni su ovo podaci za dijabetičare, koji moraju kontrolirati šećer u krvi. Glikemijski indeks je mjera brzine kojom šećer u krvi raste nakon konzumiranja određene namirnice.
Nutritivna vrijednost
Porcija od 100 grama batata sadrži 90 kalorija, a ista količina običnog krompira – 93 kalorije, tako da u ovom pogledu batat je tek malo bolji od krompira.
Batat i običan krompir u sebi skoro nemaju masnoća i posjeduju iste količine bjelančevina i ugljikohidrata. Udio ugljikohidrata u batatu i običnom krompiru je 21 grama na 100 grama svake namirnice.
Vlakna
Batat tek neznatno nadmašuje krompir u količini vlakana. 100 grama batata sadrži 3,3 g vlakana, a ista količina običnog krompira – 2,2 g. Prehrana bogata vlaknima povezana je s nižom stopom raka debelog crijeva, bolesti srca i zatvora. Vlakna poboljšavaju probavu, smanjuju osjećaj gladi i snižavaju holesterol u krvi.
Vitamini i minerali
Obje namirnice su bogate vitaminima A, E i C – antioksidansima koji sprečavaju oštećenja koja nastaju usljed djelovanja slobodnih radikala u tijelu.
Batat sadrži nešto više važnih vitamina nego krompir. 100 grama batata sadrži 20 mg vitamina C, 6 mcg folne kiseline i 19.200 IU vitamina A. Istovremeno, sto grama običnog krompira posjeduje 9,6 mg vitamina C, 28 mcg folne kiseline (znatno više nego batat) i samo 1 IU vitamina A.
Običan krompir je bolji izvor željeza i kalija. Sto grama običnog krompira donosi 1,1 mg željeza i 535 mg kalija, a ista količina batata 0,7 mg željeza i 435 mg kalija.
Kalcijum, mineral važan za zdravlje kostiju, nalazi se u batatu u većim količinama nego u krompiru. Porcija od sto grama batata sadrži 28 mg kalcija, a ista količina običnog krompira 10 mg.
I batat i krompir puni su poželjnih fitonutrijenata, kao što su polifenoli, alfa-lipoinska kiselina, selen, likopen i mnogi drugi.
Na pitanje: krompir ili batat, odgovor je – kako vam drago.
Izvor: avaz.ba
PROČITAJTE:
Uzgoj i sadnja batata iz presadnica
Rane sorte krompira – Upoznajte se sa njihovim karakteristikama
Ne bacajte vodu u kojoj se kuvao krompir, evo kako da je iskoristite