Po visini stabljike pasulj se dijeli na čučavac do 60 cm, polučučavac 60-130 cm i pritkaš preko 130 cm. Postoji jako puno vrsta pasulja, a na našim prostorima je zastupljeno oko 40 vrsta.
Prema veličini zrna imamo pasulj krupnog zrna, kao što su sorte rozalija, tetovac, panonski tetovac, pasulj srednjeg zrna, kao što su panonski gradištanac, zaltko i galeb, dvadesetica, slavonski žutozeleni i maksa, i pasulj sitnog zrna, kao što su sorte bijeli, žuti, bijelko i balkan.
Na našim prostorima najzastupljenije su sljedeće vrste pasulja:
Galeb – niska sorta, visine od 45 do 50 cm. Ima srednje krupno zrno, ovalno-izduženo, nepravilno romboično, bijele boje. Sazrijeva za 70-75 dana. Ova sorta je otporna na virus običnog mozaika pasulja i tolerantna je na antraknozu i bakterioze.
Dvedesetica – veoma rana sorta, vegetacija traje od 67-70 dana. Stablo ove sorte je visine preko 45 cm, čvrsto je i uspravno, razgranato. Ima zrno bijele boje, oblika je od valjkastog do polupljosnatog.
Biser – niska sorta pasulja, bujnog rasta. Ima srednje krupno zrno, okruglo i bijele je boje. Sazrijeva za 74-78 dana. Otporna je na virus obićnog mozaika pasulja, tolerantna na antraknozu i bakterioze pasulja.
Panonski gradištanac – ovo je niska, čučava sorta. Ima krupno zrno, bubrežastog oblika, bele boje. Sazrijeva za 85 do 90 dana. Otporan na virus običnog mozaika i tolerantan na antraknozu.
Panonski tetovac – čučava sorta, srednje bujnog rasta. Zrno je bubrežastog oblika, spljošteno, bijele boje. Otporan na virus običnog mozaika i tolerantan na antraknozu.
Poboljšani gradištanac 22 – poluvisoka, bujna, razgranata sorta. Raste do 110 cm. Ima zrno bijele boje, bubrežastog oblika. Pogodna je za gajenje u čistom usevu ili u međuusevu sa kukuruzom.
Zlatko – niska, žbunasta sorta, koja sazrijeva za 80-85 dana. Ima srednje krupno zrno, zlatno žute boje. Pogodan za gajenje u čistoj kulturi.
Sremac – Sorta kratke vegetacije. Izbjegava sušu krajem jula i početkom avgusta. Zrno je zelenkaste boje, od valjkastog do elipsastog oblika.
Sem gore navedenih sorti, potrebno je spomenuti i malorasprostranjene i malo slabije poznate sorte pasulja, kao što su:
Mnogocvjetni pasulj – sorta koja je otpornija na niže temperature (do -7°C), ali voli sunčane položaje. Za ishranu se korsite mlade mahune i zrna, a zbog lepog cveta, koji mogu biti crvene boje ili dvojbojni, koristi se i kao ukrasna biljka. Sije se u kućice, dimenzije (60×40 cm). Sadi se u krug (4-5 zrna) oko unakrst postavljenih potpornih kolaca, ili se sije uz sjeverni ili južni zid bašte i služi kao ograda. Mahune se ubiru za 60-70 dana od nicanja, dvaput nedeljno, kada su mlade. Ostvaruje prinos oko 3 kg/m2.
Patuljasti pasulj – ova sorta obrazuje kratko i snažno grmoliko stablo. Zahtjeva iste uslove kao i pasulj. Sjetva se odvija od maja do jula (40×8-10cm), a mahune se beru svaka tri dana, inače postaju tvrde i neukusne.
Mungo pasulj – ova sorta se gaji i zbog proizvodnje ponika. Pred sjetvu se sjeme drži u vodi da nabubri, od 1 do 2 dana, a zatim se rasprostre na vlažan papir ili tkaninu, koja se vlaži dva do tri puta dnevno. Klijanje se odvija na oko 20°C i za 7 do 8 dana ponik dostiže dužinu od oko 5cm.
Lima pasulj – ova sorta ima ili visoko, ili nisko stablo, sitno ili krupno zrno. Osjetljiva je na niske temperature i za njen optimalni rast neophodna je temperatura oko 25°C. Seje se u kućice po 3 do 5 sjemenki, sa razmakom između redova 100cm i između biljaka u redu 60cm. Bere se kada zrna, koja su blijedo zelene boje, dostignu veličinu, koja je tipična za ovu sortu (za 70-90 dana od sjetve).
Izvor: bastovanka.com
PROČITAJTE:
Kada je pravo vrijeme za berbu pasulja
Kako da vam pasulj dobro rodi?