Pšenica, u narodu nazvana i kraljica žita, predstavlja najvažnije hljebno žito tako da se, prema zvaničnim statističkim podacima, pšeničnim hljebom hrani preko 70% stanovništva zemljine kugle.
Postoje tri načina žetve pšenice a tu su:
JEDNOFAZNA ŽETVA
Ona se izvodi sa kombinovanim žetalicama – vršalicama, tj. mašinama koje se nazivaju univerzalni kombajni. Jednofazna žetva ima niz prednosti u odnosu na višefaznu, jer se obavlja brzo i efikasno, uz najmanje gubitke sjemena, koji ne smiju biti veći od 2,35%. Kvalitetan rad kombajna od velikog je značaja u žetvi, ne samo zbog gubitka sjemena, već da bi se požnjeveno sjeme što bolje očistilo od nepoželjnih primjesa.
Dalje, da bi se spriječio gubitak sjemena osipanjem ili usljed napada ptica i glodara, dobra organizacija radova u žetvi treba da obuhvati više radnih operacija: žetvu kombajnima, prevoz sjemena do spremišta i njegovo naknadno dosušivanje. Ovaj posao treba obaviti u što kraćem vremnskom doku odnosno najviše za 10 dana.
Stoga, jednofazna žetva poćinje kada je pšenica na prelazu iz voštane u punu zrelost tj. kada u sjemenu ima 25-20% vode. Posle žetve pšenice, kontroliše se vlažnost sjemena i ukoliko ova nije veća od 16%, dosušuje se u spremištima strujom hladnog vazduha ili rasprostire u tankom sloju pod provjetrenom nasteršnicom, uz povremeno prevrtanje mase lopatom. OPTIMALNA VLAŽNOST ZA ČUVANJE SJEMENA JE 14 – 15 %.
DVOFAZNA ŽETVA
Dvofazna žetva izvodi se tako što se prvo pokosi pšenica, ručno ili kosilcama, i ostavi u otkosima da se osuši, a zatim se vrše kombajnima.
Ovakva žetva ima prednosti nad jednofaznom jer može početi ranije. Međutim, tamo gdje postoje uslovi za naknadno dosušivanje sjemena celishodnija je jednofazna žetva.
VIŠEFAZNA ŽETVA
Podrazumijeva niz radnih operacija: kosidbu, skupljanje i vezivanje snopova slaganje u krstine, dosušivanje, zatim prevoz do mjesta vršidbe i najzad, vršidbu vršilicama ili kombajnima. Ovakav tradicionalan naćin žetve izvodi se samo u uslovima ekstenzivne poljoprivredne proizvodnje.
Izvor: AgroSavjet