Ljekovita gljiva šitaki tradicionalno se proizvodi u prirodi na drvenim oblicima, najčešće hrasta. U Japanu se koristi lokalna vrsta iz porodice bukvi koju zovu ši, pa otuda i naziv ove gljive.
Drvo se siječe neposredno prije usejavanja micelijuma, mada prethodno može i da odleži 15-30 dana. Obično je to u proljeće i jesen, kada su najpogodniji uslovi za uzgoj. Ljetnja inokulacija se ne preporučuje, jer u stablima ima manje šećera, a i kora je suvlja, pa se lakše odvaja od stabla. Na taj način olakšan je ulazak patogena, a tamo gde je došlo do potpunog odvajanja neće se ni obrazovati plodna tela.
Postoji mogućnost da se stabla obore u jesen i ostave da prezime na otvorenom, a u proljeće, pre usvajanja, da se isijeku na oblice oko metar dužine. Najbolji rezultati postižu se kada im je prečnik od 7 do 15 centimetara.
Na tržištima gdje je ovakav način proizvodnje zastupljen, micelijum se prodaje u rasutom stanju, odnosno pomiješan sa strugotinom ili u obliku kompaktnih čepova. Prije postavljanja, u oblicima se burgijom buše rupe. Ako je u pitanju micelija u obliku čepova, njihov promjer treba da odgovara prečniku rupa.
Razmjer između otvora u redu je 15, a između redova 2,5 centimetara. Buše se naizmenično da bi rastojanje između njih bilo jednako. Nakon postavljanja čepovi se nabijaju čekićem i na kraju zaliju toplim voskom.
Strugotina s micelijumom se ubacuje u nešto veće otvore, u koje se potom dodatno utiskuje specijalnom alatkom. I nakon ovog postupka neophodno je zalivanje toplim voskom koji štiti od gubitka vlage. Smatra se da su čepići bolji, jer se lakše postavljaju i sporije otpuštaju vlagu, pa u vlažnijim regionima nije ni potrebno zalivanje voskom.
Prorastanje micelije traje od 6 do 18 mjeseci, što zavisi od vrste drveta, veličine oblica, uslova sredine i kvaliteta micelije.
Na kraju ovog perioda oblice se prenose na mjesto za plodonošenje, koje je hladnije i vlažnije. Ova promjena uslova sredine ubrzava razvoj gljiva. Ustanovljeno je takođe da stres, iz nekog razloga, dobro utiče na povećanje prinosa, pa proizvođači pribegavaju udaranju oblica čekićem.
Najveći prinosi dobijaju se tokom proljeća i jeseni, kada su najpovoljniji uslovi. Na istom stablu, šitaki će rađati nekoliko godina, dok ga potpuno ne iscrpe, ali su najveći prinosi druge i treće. Nakon toga, drvo se može upotrijebiti za ogrev.
Moguća je proizvodnja gljiva na oblicama u plastenicima.
Stabla za ovu namjenu se prethodno natope vodom da bi se istisnuo ugljen-dioksid i obezbijedila potrebna vlaga. Na ovaj način može se dobiti do 5 proizvodnih ciklusa. Prednost je u tome što gljive prispevaju u vreme kada ih nema dovoljno na tržištu, pa je i cena znatno veća.
Tekst je originalno objavljen u časopisu Poljoprivrednik
Izvor: agromedia.rs
PROČITAJTE:
ŠTA JE BETA GLUKAN I ZAŠTO JE DOBAR PROTIV VIRUSA?
