Stručnjaci preporučuju orezivanja oraha, kako bi stablo lijepo izgledalo ali i da bi biljka donosila stalan i maksimalan rod.
Rezidbom oraha postiže se stalna ravnoteža između rasta i rodnosti stabla. Dobijaju se krupniji i kvalitetniji plodovi, bolja osvjetljenost krune i stalno podmlađivanje stabla. U prirodi orah najčešće obrazuje piramidalnu krunu, a u intenzivnoj proizvodnji najčešće se sreće kotlasta kruna, a nešto rjeđe poboljšana piramidalna kruna.
Sa rezidbom se kreće od momenta sadnje, tako da se formira oblik buduće voćke i u toku plodonošenja. Nakon sadnje oraha sadnica se skraćuje. Visina zavisi od visine stabla koju želimo i od veličine sadnice. Stablo ne treba da bude predugačko, niti prenisko.
Presjek stabla
Predugačko stablo odlaže vrijeme plodonošenja, otežana je rezidba, berba, zaštita itd. Ako želimo stablo visine 1-1,2 m rezaćemo ga na 1,2 do 1,5 m, znači 20 do 30 cm iznad. Presjek treba izvesti 0,5 cm iznad dobro razvijenog pupoljka i blago ukoso od pupoljka
Presjek treba obavezno premazati nekim od sredstava za zarašćivanje, kao što su kambisan ili kalemarski vosak. Ovu mjeru treba izvesti odmah po prestanku mogućnosti izmrzavanja sadnica (kasno proljeće). Male sadnice se ne prekraćuju sve dok ne izrastu do željene visine.
Vrijeme rezidbe
Rezidba oraha u periodu plodonošenja nije intenzivna kao kod jabučastih i koštičavih voćnih vrsta. Obavlja se neposredno pred kretanje vegetacije, od sredine marta i tokom aprila, kada prođe opasnost od poznih proljećnih mrazeva, kao i tokom vegetacije, tzv. zelena rezidba. Orah ima osobinu ogoljavanja grana i prenošenja vegetacione mase i ploda na periferiju. Rezidbom se nastoji da se ovi procesi uspore, a da se dobije što više kvalitetnih plodova. Ovo se najlakše postiže zelenom rezidbom.
Zelena reziba
Zelena rezidba se sastoji od zakidanja vrhova mladara (pinciranja) dugih 10 – 15 cm, u prvoj polovini juna. Kasnija rezidba, tokom jula ili avgusta može dovesti do produžetka vegetacije i nedovoljnog sazrijevanja ljetorasta. Jaku (kratku) rezidbu kod bujnih stabala treba izbegavati, jer to vodi u kasnije stupanje na rod. Blaga (duga ) rezidba bujnih stabala povoljno utiče na smanjenje bujnosti i ubrzava stupanje na rod.
Kotlasta kruna
Kotlasta kruna je osnovni uzgojni oblik kod oraha. Za razliku od ostalih vrsta voća ona u osnovi ima 4 -5 skeletnih grana raspoređenih kružno na stablu sa vertikalnim rastojanjem 15 do 20 cm (ne polaze sve iz istog mjesta). Oko njih se uklanjaju sve druge iznikle grane koje mogu da konkurišu skeletnim granama.
Odabrani ljetorasti se pred početak sljedeće vegetacije skraćuju za 1/3 svoje dužine. Slabiji ljetorasti mogu se ostaviti da pojačaju lisnu masu radi boljeg prirasta osnovnih grana i grana koje će se razviti iz njih. Ti mali prirasti ukloniće se u narednim godinama. U drugoj godini tokom vegetacije na osnovnim granama razviće se veći broj mladara.
Biraju se mladari koji će predstavljati buduće sekundarne grane. One treba da se nalaze na rastojanju od 50 cm od osnove skeletnih grana i treba da budu naizmenično raspoređene na primarnoj grani. Kako u drugoj tako u narednim (trećoj i četvrtoj godini ) grane iznikle iz grana od prethodne godine se skraćuju za 1/3 do 1/4 pravilnog rasporeda, a ostale se uklanjaju (posebno one koje rastu uspravno i u sredini krune).
Poboljšana piramidalna kruna
Poboljšana piramidalna kruna je drugi uzgojni oblik koji se sreće u zasadu oraha. Iz prekraćene sadnice tokom proljeća razviće se više mladara. U julu se odaberu 2-3 mladara od kojih izdvojimo jedan najrazvijeniji za vođicu, a ostali se rasporedjuju za bočne osnovne grane. Njihov razmak treba da bude po visini 30-40 cm. U narednim godinama postupak se ponavlja i skeletne grane se spiralno raspoređuju po cijeloj dužini vođice.
Poslije četvrte godine vođica se prekraćuje na poslednju skeletnu granu. Iz krune se izbacuju svi vertikalni prirasti koji konkurišu vođici. Raspored grana treba da omogući ravnomerno osunčavanje cele krune bez međusobnog zasjenjivanja grana. Poželjno je sve presjeke premazati nekim sredstvom za zarašćivanje i dezinfekciju.
ZAŠTITA ORAHA OD MRAZA
Prinos oraha često može biti umanjen, a nekih godina ga uopšte neće biti zbog oštećenja izazvanih mrazevima, prvenstveno poznim proljećnim koji se javljaju početkom vegetacije.
Mladari oraha u prvoj fazi porasta izdrže temperaturu od oko -2 ºC, a tek zametnuti plodići samo -1 ºC.
Oštećenja od poznih proljećnih mrazeva se mogu umanjiti, pa i izbjeći dobrim izborom položaja, gajenjem otpornih sorti i primjenom pojedinih mjera zaštite oraha od mraza.
Pri podizanju zasada oraha treba izbjegavati mrazišta, tj. niske zatvorene položaje i jugozapadne ekspozicije na kojima orah ranije počinje vegetaciju te je osjetljiviji prema poznim proljećnim mrazevima.
Formiranjem visokog debla i krune umanjuju se štete od mraza.
GAJENJE OTPORNIH SORTI
Gajenje sorti oraha kraće vegetacije je najefikasniji način sprječavanja šteta od poznih proljećnih mrazeva, jer su pupoljci u stadijumu mirovanja neuporedivo otporniji prema niskim temperaturama od mladara, cvjetova ili mladih plodova.
ZADIMLJAVANJE ZASADA ORAHA
Korisno je zadimljavati zasad na početku vegetacije oraha ako imamo slabiji mraz. Kada se danju temperatura vazduha spusti ispod 5 ºC, a vrijeme je vedro, noću se može očekivati mraz. Mraz se preciznije može predviditi pomoću Keplerovog psihrometra.
Zadimljavanjem se može efikasno boriti protiv mrazeva do -3 ºC, jer se njime temperatura prizemnog vazduha povećava za 1-3 ºC.Najefikasnije je dimnu zavjesu praviti pomoću zadimljivača.
Dimne zavjese se mogu praviti i paljenjem materijala koji daje gust dim, kao što su stare gume, vlažna slama ili piljevina natopljena prerađenim mašinskim uljem ili naftom itd. Materijal se blagovremeno rasporedi po voćnjaku i pali se kritičnih noći.
Zaštita od mrazeva pomoću orošavanja vodom dosta se efikasno primjenjuje kod gustih zasada jabuka i krušaka. Kod oraha se ređe primjenjuje zbog njegove visoke krune. Utrošak vode je veliki (30-50 m³ po hekataru za jedan čas prskanja), pa je ovaj način zaštite oraha od proljećnih mrazeva dosta skup.
Važno je postaviti kvalitetne rasprskivače (rinke) koji proizvode što sitnije kapi, a treba da se što brže okreću. Voda se hladi oslobađajući toplotu. Takođe, s prelaskom vode iz tečnog u čvrsto stanje (led), oslobađa se toplota oko 20 džula). Tako se povećava temperatura vazduha za 2-4 ºC. Tako prskati za sve vrijeme dok traje mraz.
VJEŠTAČKA MAGLA
Jeftinij način zaštite oraha od mraza je pomoću vještačke magle. Znatno manji utrošak vode, a efekti su čak i veći nego primjenom vještačke kiše.
KREČENJE STABLA
Deblo oraha možemo krajem zime krečiti, čime se za nekoliko dana odlaže početak vegetacije. Bijela boja odbija sunčeve zrake, pa je zagrijavanje kore manje i njeno pucanje ređe.
Kora puca zbog velikih temperaturnih kolebanja u toku dana i noći u proljeće kada je kambijum otpočeo aktivnost i to najviše s južne i jugozapadne strane. Zato se uz sadnice kolje koje drži sadnicu u uspravnom stanju postavlja sa južne strane da bi svojom sjenkom spriječilo pretjerano zagrijavanje kore u toku dana.
Od jesenjih i zimskih mrazeva najbolja zaštita je izbor otpornih sorti koje na vrijeme završavaju vegetaciju i dobro pripremljene ulaze u period zimskog mirovanja. Važna je i pravilna primjena pojedinih agrotehničkih mjera.
Pretjerano đubrenje azotnim đubrivima, pogotovo ako je kasno obavljeno, kao i navodnjavanja krajem avgusta i u toku septembra produžuju vegetaciju oraha i smanjuju njegovu otpornost na mraz.