Kosidba lucerke se organizuje u tri otkosa. Prvi u proljeće treba obaviti na osnovu datuma ili pojave i razvoja pupoljaka na kruni korijena.
Lucerka je vrlo vredno hranivo za ishranu stoke jer je bogata proteinima, celulozom, mineralima i vitaminima. Najznačajniji indikator kvaliteta lucerkeje sadržaj sirovih proteina i vlakana (celuloze). Za kvalitet, odnosno svarljivost lucerke, najveći značaj ima faza razvića biljaka.
Pročitajte: Lucerka – Malo poznata ljekovita svojstva koja pruža ova biljka
Tri metode određivanja optimalnog vremena kosidbe
Za određivanje optimalnog vremena kosidbe lucerke primjenjuju se tri metoda:
- fiksni datumi ili vremenski intervali;
- fenološka faza razvića biljaka lucerke;
- pojava i razvoj pupoljaka na kruni korijena, i njihova kombinacija.
Faza razvića biljaka u momentu košenja značajno utiče na trajnost usjeva, produktivnost i kvalitet krme lucerke. Sa stanovišta dobijanja visokog prinosa i kvaliteta krme, ovaj metod je značajno bolji u odnosu na metod fiksnih datuma ili intervala.
Mnogi proizvođači koriste fiksne datume ili intervale za određivanje vremena košenja lucerke. Nedostatak ovog metoda je što se oslanja samo na određene fiksne datume ili intervale, a da pri tome zanemaruje rast i razviće lucerkeu zavisnocti od uslova spoljašnje sredine, lokaliteta i genotipa.
U godinama iskorišćavanja lucerišta, od prve kosidbe u proljeće zavisi ukupan broj otkosa u godini, prinos i kvalitet krme, oporavak biljaka od nepovoljnih uslova tokom zime i trajnost lucerišta.
Pročitajte: Lucerka i njen značaj u ishrani domaćih životinja
Kosidba lucerke u tri otkosa
Razvija se u uslovima relativno dobre vlažnosti zemljišta, nešto nižih temperatura, sadržaj celuloze je niži, sadržaj sirovih proteina je visok. Prvi otkos u proljeće treba obaviti na osnovu datuma ili pojave i razvoja pupoljaka na kruni korijena. U narodu se smatra da prvi otkos treba pokositi za Đurđevdan (6. maj), što je ispravno u većini godina. Drugi i treći treba da budu na osnovu fenološke faze.
Drugi otkos treba biti u fazi početka cvjetanja, a treći u fazi punog cvjetanja. Razmak između otkosa ne bi trebalo da bude kraći od 30-35 dana kako bi se ostavilo dovoljno vremena da se u listu sintetišu dovoljne količine organske materije za narednu regeneraciju i ishranu korijena.
U godini sjetve u našim uslovima se najčešće dobijaju tri otkosa. Prvi bi trebalo kositi u fazi punog cvjetanja kako bi se biljkama dala mogućnost za bolje ukorijenjavanje i preraspodelu hranljivih materija u korijenu, čime se pospješuje njegov ubrzan razvoj. Prerana kosidba iznuruje mlade biljke, smanjuje kasnije prinose i dugovječnost lucerišta.
Visina košenja prvog otkosa u godini zasnivanja lucerišta je nešto viša, 7-10 cm, kako bi se mlade biljke brže regenerisale. U narednim otkosima visina košenja treba da je između 5 cm i 7 cm. Sa ciljem da ostvare najbolji balans između prinosa krme, njene hranljive vrijednosti i trajnosti lucerišta, proizvođači košenje najčešće obavljaju u fazi početka cvjetanja biljaka (10% cvjetalih biljaka).
Kosidba lucerke u jesen utiče na prinos u narednoj godini i dužinu trajanja lucerišta. Najbolje je posljednji otkos lucerke obaviti što je moguće kasnije na kraju vegetacionog perioda, a predposlednji što ranije, najmanje 45 dana prije posljednjeg otkosa. Ovaj period je dovoljan lucerki da sintetiše rezervne hranjive materije i izdrži najniže temperature tokom zime.
Autor: dipl. inž. poljoprivrede Ivana Vasilijić, PSS Zrenjanin