Voćke u periodu zimskog mirovanja – Zimsko mirovanje je period u godišnjem ciklusu voćaka u kome se fiziološki procesi obustavljaju (rastenje, fotosinteza…) ili se odvijaju smanjenim intezitetom i koji je relativno dug (traje 5-6 mjeseci) u zavisnoti od voćne vrste, sorte, starosti voćaka, kondicionog stanja voća, ali i od ekoloških činilaca odnosno od klime, temperature, temperaturnih kolebanja, ekspozicije i drugih činilaca.
Vrste zimskog mirovanja
Zimsko mirovanje se može podeliti na dva dijela: duboko (biološko) i prinudno (ekološko). Prvo nastupa duboko (biološko) zimsko mirovanje, koje se javlja kad srednje dnevne temperture padnu ispod 8 stepeni i po otpadanju listova i prvenstveno je uslovljeno nasljednim karakteristika vrste i sorte. Prinudno (ekološko) uslovljeno je činiocima sredine, a na prvom mjestu niskim temperaturama i može se prekinuti povećanjem temperature, čime se provocira kretanje vegetacije.
Da bi voće u proljeće moglo normalno da cvijeta, lista i plodonosi potrebno je da u toku zimskog mirovanja bude izvesno vrijeme izloženo dejstvu relativno niskih temperatura, najbolje od dva do osam stepeni. U zavisnosti od voćne vrste i sorte razlikuje se i dužina perioda kojem voće treba da bude izloženo niskim tempraturama kako bi iz biološkog prešlo u period ekološkog zimskog mirovanja i kako bi bilo funkcionalno u narednoj vegetaciji. Ovaj period traje od 15-60 dana i, kao što je navedeno, zavisi na prvom mjestu od voćne vrste.
Većina voćnih vrsta koje se gaje u našem agroekološkom klimatu trebalo bi da provede od 45-60 dana u biološkom zimskom mirovanju. U ovom periodu ako se jave temperature koje su iznad prosjeka ne mogu da dovedu do oštećenja voćaka odnosno ne utiču negativno na dalji razvoj voća i rodnost u narednoj godini. Ove povišene tempreature u ovom periodu uslovljavaju samo da se period biološkog zimskog mirovanja produži. Negativno utiču samo na one voćne vrste koje imaju kratak period biološkog zimskog mirovanja, kao što je kajsija, badem, i koje se već nalaze u prinudnom zimskom mirovanju, pošto je završeno biološko, kad mogu izazvati kretanje vegetacije, a sa ponovnim padom temperature i do oštećenja biljke.
Zaključak
Rezime cjelokupne prethodne priče je da pojava visokih (iznad 10 stepeni) zimskih temperatura i njegov uticaj na voćke zavisi u kom perodu zimskog mirovanja se javlja. Ako se javi u periodu biološkog zimskog mirovanja onda ne može da dovede do oštećenja voćka, a ako se javi u periodu prinudnog zimskog mirovanja može dovesti do kretanja vegetacije. Ovo kretanje vegetacije nije negativno ako se javi na kraju zimskih mjeseci i ako poslije toga ne bude pojave veoma niskih tempertura, ali je štetno ako se javi relativno ranije i ako poslije toga nastupi period hladnih dana kada dovodi do oštećenja cvjetnih pupoljaka, a može dovesti i do izmrzavanja drvenastog dijela biljaka.
Naravno od trajanja dužine i inteziteta niskih temperatura koje se jave poslije kretanja vegetacije uslovljena je i visina oštećenja. Jedna od dobrih agrotehničkih mjera za sprječavanje negativnih uticaja visokih zimskih temperatura je krečenje stabala, koje ima za svrhu odbijanja svjetlosti i sprječavanje prevremnog zagrijvanja stabala i kretanja sokova – piše AgroTv.
Izvor: dipl. inž. Milorad Jocković (Literatura: „Opšte voćarstvo“ Stanković; Jovanović; „Trešnja i višnja“ Milatović; Nikolić)
PROČITAJTE:
Prepoznajte nedostatak KALIJUMA kod voćaka
