Virus mozaika duvana (Tobacco mosaic virus) je rasprostranjen svuda gdje se gaji paprika. Štete koje virus izaziva smanjuju prinos i do 90%. Pored paprike, paradajz i duvan su domaćini virusa među 500 vrsta biljaka.
Na paprici su kod nas opisana dva soja ovog virusa: Običan soj i nekrotičan soj
Simptomi bolesti zavise od sorte paprike, soja virusa, fenofaze u kojoj je zaraza ostvarena i spoljnih uslova.
Kod slatkih sorti javljaju se simptomi mozaika. Mozaik je izražen na vršnom listu, dok na starijem lišću ispoljava žuticu. Ove promjene prati zaostajanje biljaka u rastu i smanjeni broj sitnijih i deformisanih plodova sa nekrotičnim pjegama. Kod nekih sorti duž stabla nastaju izdužene nekroze.
Pročitajte: Viroze paprike – simptomi i zaštita
Kod ljutih sorti inficirano lišće žuti i opada. Kasnije, Obično u fazi cvjetanja, duž stabla i bočnih grana javljaju se mrke, uzdužne pjege. Nekroze, djelimično ili u potpunosti zahvataju plodove.
Virus mozaika duvana prenosi se sjemenom paprike. Pored površinske, javlja se i endogena zaraza ali u neznatnom procentu. Drugi izvor zaraze su zaraženi biljni ostaci. Virus se širi mehaničkim ozljeđivanjem biljaka prilikom sadnje, vezivanjem, zalivanja i berbe plodova.
Prva mjera borbe i gajanje otpornih ili manje osjetljivih sorti. Dezinfekcija sjemena je obavezna mjera zaštitie. Potapanjem u 2% natrijumhidroksida (NaOH) inaktiviraju se virusne čestice na površini sjemena. Poslije dezinfekcije sjeme se ispira tekućom vodom i suši. Inaktivacija unutrašnje zaraze postiže se potapanjem sjemena u 10% rastvor trinatrijumfosfata (Na3PO4) ili trodnevnim zagrijavanjem na 50ºC.
Pročitajte: Viroze na paradajzu – simptomi i zaštita
Leje za proizvodnju rasada dezinfikovati vodenom parom. Papriku ne gajiti poslije paradajza, duvana i krompira, osjetljivih biljaka prema ovom virusu.
