Tehnika kalemljenja očenjem obuhvata nekoliko operacija: pravljenja ureza na podlozi, skidanje pupoljka, umetanja pupoljka u podlogu i vezivanje kalema.
PRAVLJENJE UREZA NA PODLOZI
Urez na podlozi može biti u obliku slova T, u obliku duplog slova T, obrnutog slova T (⊥), u obliku prozora, u obliku prstena i sl. Nejačešće se primjenjuje urez u obliku slova T, izuzev oraha, gdje se primjenjuje urez na prozor i prsten.
Urez se stavi na glatkoj i ravnoj površini podloge, najčešće na visini od 5-10 cm iznad zemlje. Urez može biti na manjoj ili većoj visini podloge koja je u južnim predjelima okrenuta sjeveru, a u sjevernim predjelima okrenuta jugu. Ako pupoljci u jesen masovno kreću, onda treba kalemiti nešto niže. To važi i u slučaju kada pupoljak zagrćemo da ne bi stradao od mraza. Ako su položaji vjetroviti, onda kalemimo malo više i sa strane odakle najčešće duvaju jači vjetrovi u toku vegetacije, da bi okulant bio elastičniji i da se manje očenjuje.
Kod očenja u junu iz tekuće vegetacije kalemiti nešto više, tj. na oko 10 cm iznad zemlje. Krive podloge kalemiti na ispupčenoj strani da bi rast okulanta bio pravilan. U rastilima očenje treba da bude u jednom pravcu – u redu ili s jedne strane reda.
PRAVLJENJE UREZA U OBLIKU SLOVA T
Kada pravimo urez u obliku slova T, što je najčešći slučaj pri očenju na spavajući i budni pupoljak, prvo se zasiječe kora poprijeko podloge u dužini oko 1 cm, a zatim se od sredine toga reza zasiječe drugi uzdužni rez nadole u dužini 2-3 cm. Nije greška ako se kora zasiječe prvo vertikalno, a zatim horizontalno.
Pri pravljenju reza ne treba suviše jako pritisnuti nožem da se ne bi napravio urez u drvo. Pod rukom se lako osjeti kada je kora presječena do drveta. Pošto se napravi horizontalan i vertikalan rez vrhom noža ili još bolje, tupim dijelom vrha kalemarskog noža, treba malo odvojiti koru od drveta lijevo i desno na dijelu gdje se spajaju presjeci. To odvajanje mora biti pažljivo i samo toliko da omogući umetanje pupoljka.
SKIDANJE PUPOLJKA
Kalem – grančice drži kalemar na dohvat ruke umotane u mokru krpu ili džak ili u posudi s vodom i sl. Čim je napravljen urez na podlozi, kalemar uzima kalem-grančicu i brzo skida pupoljak. Kalem grančica se uzima u lijevu ruku s tim da kažiprst bude ispod pupoljka koji treba skinuti. Vrh kalem grančice treba okrenuti suprotno od tijela (a može i obrnuto), zatim oštrim i čistim kalemarskim nožem zasjeći koru na oko 1 cm iznad pupoljka i povlačenjem noža k sebi skinuti pupoljak sa tankim slojem drveta do oko 1,5 do 2 cm ispod pupoljka.
Ako kalem-grančicu okrenemo vrhom k sebi onda se prvo zasiječe kora na oko 1,5 do 2 cm ispod pupoljka i povlačenjem noža skida pupoljak sječenjem do oko 1 cm iznad pupoljka. Ovaj način je podesan kod jačih grančica kajsije, nekih sorti krušaka i jabuka i vrsta i sorti koje imaju ispupčene pupoljke. Alo bez obzira na način držanja kalem grančice, pupoljak se mora skidati bez zasjeka i sa ravnomjernim i glatkim presjekom. Za deblje podloge uvijek treba uzimati jače razvijene pupoljke sa donjeg ili srednje dijela kalem-grančice. Kod očenja na budni pupoljak treba pupoljak skidati bez drveta ili vrlo tankim slojem drveta ispod pupoljka.
Pitanje debljine drvenog sloja ispod pupoljka je vrlo važeno, jer ako ostavimo deblji sloj drvta, najčešće neće doći do prijema, pa je uvijek bolje i sigurnije da taj sloj bude što tanji ili vrlo tanak da bi bila veća dodirna površina kambijuma. Tanak sloj drveta omogućava lakše umetanje pupoljka.
UMETANJE PUPOLJKA U PODLOGU
Skinuti pupoljak sa noža uzeti palcom i kažiprstom desne ruke za lisnu dršku i umetnuti pod odvojenom korom na vrhu T ureza. Pupoljak se uvlači pod koru tako da on sam sebi pravi ležište i da potpuno nalegne na drvo ispod odvojene kore.
Pupoljak treba da bude ispod horizontalnog presjeka T ureza najmanje 0,5 cm. Ako kora od pupoljka prelazi horizontalan T urez onda se na tom dijelu zasiječe tako da potpuno upadne u urez. Pošto pupoljak namjestimo, pritisnemo koru podloge uz pupoljak sa obje strane.
PROČITAJTE I POGLEDAJTE SLIKE ZA PRAVILNO VEZIVANJE KALEMA
Izvor: www.agrosavjet.com
