Šljivina štitasta vaš (Lecanium corni) je polifagna vrsta koja najveće štete u našim uslovima pričinjava na šljivi, mada napada i breskvu, vinovu lozu, lijesku i neke druge biljke, mada znatno rjeđe. Ovo su sitni insekti prečnika svega nekoliko milimetara.
Rasprostranjena je u svim rejonima, gdje se gaji šljiva. Osim direktne štete koju izaziva sisanjem biljnih sokova, ova vaš pričinjava i indirektne štete. Smatra se da učestalim napadima slabi stablo šljive i stvara preduslove za lakšu infekciju virusom šarke šljive.
Napadnuta stabla su podložnija napadu potkornjaka,izmrzavanju tokom zime. Vaš luči velike količine “medne rose”, zbog čega privlače mrave na voćna stabla i po prisustvu mrava možemo lako utvrditi prisustvo ove vaši. Na “mednoj rosi” razvija se gljivica čađavica, koja ometa normalnu asimilaciju i život voćnog stabla.
Ima jednu generaciju godišnje i najčešće napada šljivu, vinovu lozu i breskvu. Prezimljava na granama i stablu kao larva drugog stadijuma. Larve se najčešće nalaze sa donje strane grana i grančica. Larve su vrlo otporne na niske temperature. Jaja su bela i nalaze se ispod štitića. U proljeće larve prelaze na mlađe grane i grančice, gdje se hrane sisanjem sokova. Larve se intenzivno hrane tokom aprila i do kraja maja, kada se javlja imago.
Posle kopulacije ženke polažu jaja ispod svog tela. Jedna jedinka položi i do 2.000 jaja. Poslije polaganja jaja ženka ugine i svojim štitom zaštićuje jaja. Njihov štit ostaje duže vreme na voćki. Iz jaja izlaze larve najčešće polovinom juna, a dinamika njihovog izlaženja ispod štita je u zavisnosti od vremenskih uslova, mlade larve se vrlo brzo razmile po cijeloj kruni. Preko lisnih peteljki prelaze na naličje lista gdje počinju da sišu sokove. Kada je jak napad na jednom listu može biti preko 500 pokretnih formi šljivine štitaste vaši.
Kada se pregledom voćnjaka konstatuje prisustvo ove štetočine mora se vršiti njeno suzbijanje. S obzirom da voštane sekrecije čine štitaste vaši nedostupnim za djelovanje insekticida, najefikasnija zaštita postiže se zimskim tretiranjem mineralnim uljima (galmin ili bijelo ulje), ili kombinovanim preparatima koji sadrže mineralno ulje (plavo ulje ili crveno ulje). Prskanje mora da bude sa obilnom količinom tečnosti, da se ona sliva sa grana i grančica.
Tokom mirovanja vegetacije uraditi četkanje debla i ramenih grana. Ispod drveta položiti platno ili najlon, kako bi sakupili očetkani materijal i štetočine koje prezimljavaju na kori. Sakupljeni materijal uništiti spaljivanjem. Pored četkanja, jedinke se mogu skidati i krpom namočenom u alkohol ili rastvor deterdženta za suđe.
U vrijeme vegetacije štitasta vaš se teže suzbija. Suzbijanje treba otpočeti kada se pojave pokretne forme larvi prvog stadijuma, otprilike početak juna i kraj jula, zatim početak avgusta preparatima na bazi aktivne materije metomil, metida- tion, hlorpirifos+cipermetrin i dr.
Šljivina štitasta vaš ima veliki broj prirodnih neprijatelja, zato je važno pri izboru insekticida voditi računa o očuvanju prirodnih neprijatelja u cilju bolje kontrole brojnosti.
Za sobne biljke se može koristiti smjesa od 10ml alkohola, 500 ml tople vode i 15 g tečnog sapuna. Prije primene provjeriti na jednom listu kako biljka reaguje, jer su biljke različito osjetljive. Primenjuje se dva do tri puta. Preparat od bijelog luka je takođe efikasan u suzbijanju ove štetočine. Dovoljno je bijeli luk usitniti i držati nekoliko sati u vodi. Nakon toga se procijedi i primenjuje. Koristi se i preparat od ljute paprike. Uzme se 100 g ljute paprike i skuva u litri vode. Dobijeni čaj se ostavi 24 sata, zatim procijedi i primjenjuje. Da bi preparat od ljute paprike bio efikasniji, dodaje se 50 g sapuna u procjeđeni preparat.
Izvor: pssrs.net/ autor: Dragan Bejatović
PROČITAJTE:
Vrijeme je za ZAŠTITU šljive od ŠLJIVINE OSE
Zaštita šljive u fazi početka cvjetanja
