Zajednička karakteristika rodnih grančica koštičavih voćaka je da na vrhu imaju vegetativni pupoljak koji svojim razvojem obezbjeđuju produženje rasta grane.
Bočni pupoljci su isključivo cvjetni ili vegetativni, a mogu biti i jedni i drugi – kombinovano.
Rodne grančice koštičavih voćaka razlikuju se po dužini, rasporedu i strukturi bočnih pupoljaka i dijele se na kratke i duge rodne grančice.
KRATKE RODNE GRANČICE SU:
- majska kitica (majski buketić)
- kratka rodna grančica
- trn (trnoliki izraštaj, bodlja)
DUGE RODNE GRANČICE SU:
- duga rodna grančica
- mješovita rodna grančica
- privremena rodna grančica
- slamasta – slaba rodna grančica
- vita mješovita (kod trešnje i višnje)
Razvojem cvjetnog pupoljka se može razviti samo cvijet i plod. Na nodusu, na kojem je bio cvjetni pupoljak, dolazi do ogoljevanja i ostaje samo ožiljak. Ove gole zone su naročito uočljive kod dugih rodnih grančica, ako su svi bočni pupoljci cvjetni.
Bočni vegetativni pupoljci su aktivniji na rodnim grančicama koštičavih voćaka nego kod jabučastih voćaka, što dovodi do razgranjavanja ovog drveta. Zato rodnom grančicom koštičavih voćaka nazivamo jednogodišnji prirast koji ima bar jedan cvjetni postrani pupoljak. Izvjesna odstupanja kod ovog pravila javljaju se kod trna koji često postrano nosi vegetativni pupljak, ali njegovim razvojem po pravilu nastaje rodna grančica. Zbog toga se trn ubraja u rodne grančice.
KRATKE RODNE GRANČICE
KITICA
Kitica je dobila naziv po tome što su cjvetovi gurpisani u obliku buketića ili kitice cvijeća, pa se ova rodna grančica često naziva majski buketić ili majska kitica. To je vrlo kratak jednogodišnji prirast dužine 1-2 cm, koji na vrhu ima vegetativni pupoljak, a postrano su cvjetni gusto zbijeni jedan uz drugi. U toku formiranja ima izgled lisne rozete. Vrlo je zastupljena kod trešnje.
KRATKA RODNA GRANČICA
Kratka rodna grančica je kratki jednogodišnji prirast koji na vrhu ima vegetativni pupoljak, bočno, na nodusima nalaze se cvjetni pupoljci. Dužina rodne grančice ove kategorije je do 10 cm, pa je ovaj broj bočnih pupoljaka mali. Pored cjetnih postrano može imati i vegetativni pupoljak. Najviše je zastupljena kod šljive.
TRN
Trn je kratki prirast sa odrvenelim vrhom. On na vrhu nema vegetativni pupoljak, jer je isti odrveneo i transforimisao se u bodlju (trn). Zbog toga on ne produžava rast vrhom, nego ostaje kao kratko zadebljanje, dužine 1,5-3 cm koji postrano ima 1-2 pupoljka. Iz ovih bočnih pupoljaka stvaraju se kraći prirasti koji na sebi nose cvjetne pupoljke.
DUGE RODNE GRANČICE
DUGA RODNA GRANČICA
Ona spada u duži jednogodišnji prirast koji na vrhu ima vegetativni pupoljak, a bočni pupoljci imaju pravilan sprialni raspored duž prirasta, a pretežno su cvjetni. Na pojedinim nodusima nalaze se vegetativni pupoljci, ali je njihov broj znatno manji u odnosu na cvjetne. Kod nekih vrsta i sorti (višnje najčešće) po cijeloj dužini grančice, nalaze se cvjetni pupoljci, tako da je staro rodno drvo golo, bez razgranjenja. Dužina ove rone grančice je do 25 cm.
MJEŠOVITA RODNA GRANČICA
Ona na nodusima ima grupne kolateralne pupoljke. U grupi se nalaze obično 2 ili 3 pupoljka. Najčešće su dva cvjetna i jedan vegetativni ili jedan cvjetni i jedan vegetativni ili dva vegetativna i jedan cvjetni. Dužina ove rodne grančice je najčešće 25 cm, a kod breskve i veća. Na nekim nodusima se nalaze i pojedinačni pupoljci. U mješovite rodne grančice se ubrajaju svi prirasti koji postrano bar na jednom nodusu imaju kolateralne pupoljke. Ovaj tip rodne grančice najviše je zastupljen kod breskve.
Izvor: www.agrosavjet.com
