Jabuka ima grane koje će dati plodove – rodne elemente, i ostale koje će osigurati rast stabla – nerodne elemente.
Rezidba se sastoji od održavanja ravnoteže između tih dvaju tipova organa da bi se stablu osigruao dug život.
RODNE GRANČICE JABUČASTOG VOĆA
Rodne grančice jabučastih voćaka na svom vrhu ili terminalno imaju generativni mješoviti pupoljak, dok su postrani ili lateralni pupoljci po pravilu vegetativni. Razvojem mješovitog pupoljka rast rodne grančice u dužinu se prekida.
Formiranje rodne grančice može teći više godina, pa se rodna grančica jabučastih voćaka može definisati kao prirast bez razgranjenja, koji po prvi put nosi na sebi mješoviti pupoljak. Zato rodna grančica jabučastih voćaka može biti stara 1,2,3, a ređe više godina.
Rodne grančice jabučastih voćaka dijele se na kratke i duge. Osnovne razlike između kratkih i dugih rodnih grančica su udužini i broju postranih pupoljaka.
KRATKE RODNE GRANČICE SU:
Naborita rodna grančica i kruta rodna grančica
DUGE RODNE GRANČICE SU:
Vita rodna grančica
KRATKE RODNE GRANČICE
1. Nabroita rodna grančica nema postranih pupoljaka, a vršni pupoljak je mješovit. Dužina grančice je 1-2 cm. U toku vegetacije ima oblik lisne rozete sa gusto zbijenim listovima.
2. Kruta rodna grančica pored vršnog mješovitog pupoljka ima i postrane vegetativne pupoljke. Broj postranih vegetativnih pupoljaka varira, a dužina ove rodne grančice je do 10 cm. Svaki kratki prirast koji postrano ima bar jedan vegetativni pupoljak, a vršno mješoviti pupoljak pripada kategoriji krutih rodnih grančica.
U izgradnji kratkih rodnih grančica učestvuju kratki vegetativni prirasti koji čine rodno drvo u evoluciji.
Iz mješovitog pupoljka razvija se plodonosiva lisna rozeta koja na kraju vegetacije daje dva tipa rodnog kolača i to: rodni kolač sa ožiljcima od ploda i rodni kolač sa ožiljcima od neoplođenih cvjetova (cvasti) i odbačenih polodova prije dozrijevanja.
Na oba tipa rodnog kolača kao bočno razgranjenje formirana je nova naborita rodna grančica prevremenog karaktera (u godini kad se razvija polod).
Iz mješovitog pupoljka razvija se plodonosna lisna rozeta koja na kraju vegetacije daje rodni kolač, a iz bočnih vegetativnih pupoljaka mogu se formiati ili različite kategorije kratkih prirasta ili spavajući pupoljci.
DUGA RODNA GRANČICA
Vita rodna grančica je duža od 10 cm, rijetko kada prelazi dužinu 25 cm i na svom vrhu nosi mješoviti pupoljak. Broj postranih pupoljaka varira, u zavisnosti od dužine. Pod teretom roda se povija zbog čega je dobila ime, vita.
Razvojem mješovitog pupoljka, u čijem se vršnom dijelu nalaze začeci cvijeta, a u baznom dijelu začeci vegetativnih organa, dolazi do prestanka rasta grane u dužinu i do stvaranja bočnih razgranjenja. Prestanak rasta uslovljen je razvojem cvijeta iz začetka cvijeta, a botanički cvijet predstavlja metamorfoziran izdanak ograničenog rastenja. Na mjestu gdje se nalazi mješovti pupoljak, dolazi do stvaranja zadebljanja koje se naziva rodni kolač.
Iz alternativnih bočnih vegetativnih pupoljaka krutih i vitih rodnih grančica obrazuju se nove grančice, koje mogu biti rodne ili nerodne, a neaktivirani pupoljci prelaze u kategoriju spavajućih. Na mjestima gdje su se eventualno nalazili bočni rodni pupoljci, takođe se formiraju rodni kolači, koji su po pravilu slabije razvijeni nego oni iz terminalnih pupoljaka.
Kao posljedica višegodišnjeg razgranjavanja rodnog kolača, stvara se pršljenasto rodno drvo, koje predstavlja sistem kratkih rodnih i nerodnih grančica različite starosti, međusobno povezanih rodnim kolačima i pričvršćenih za skeletnu granu samo na jednom mjestu.
- Op – Rodni kolač sa ožiljcima od plodova (produktivni)
- Ocv – Rodni kolači sa ožiljcima od neoplođenih cvjetova (neproduktivni)
- Rg – Nove rodne grančice
Izvor: www.agrosavjet.com