Rana salata je jednogodišnja zeljasta biljka kod koje se za ishranu u svježem stanju koriste: listovi rozete kod lisnate salate, pojedinačni dijelovi kod salate za rezanje, glavica kod glavičaste salate, koja je ujedno i najgajeniji tip salate, i konusne glavice kod marule.
Salata je bogata ugljenim hidratima, provitaminom A, kalijumom, kalcijumom i gvožđem. Takođe salata je bogata jabučnom i limunskom kiselinom, sadrži glukozid laktucin koji joj daje gorak ukus. Salata je značajna vitaminska hrana u proljeće, jesen i zimu sa mogućnošću gajenja na otvorenom polju i zaštićenom prostoru.
Plodored
- Salata dobro reaguje na organska đubriva. Ne đubri se stajnjakom.
- Zbog kratke vegetacije rana salata se gaji kao predkultura.
Đubrenje
Rana salata zahtjeva:
- 60-100 kg/ha azota
- 100-120 kg/ha fosfora
- 100-120 kg/ha kalijuma
Salata je osjetljiva na hlor stoga je nužno gajiti je na zemljištu ili supstratu koji ne sadrži hlor i izbjegavati upotrebu đubriva koja sadrže hlor.
Rana salata – kalendar radova:
Februar
- Početak perioda u kome je moguća sjetva rane salate u zaštićenom prostoru. Sjetva se obavlja u hranljive kocke, džifi saksije, kontejnere ili na površinu leje (2-3 g/m² sjemena bez pikiranja ili 5-6 g/m² sjemena sa pikiranjem).
- Početak perioda u kome je moguća pojava bolesti polijeganja rasada, plamenjače salate, sive truleži salate, bele truleži i viroza salate.
Mart
- Početak perioda u kome treba obaviti dopunsku obradu zemljišta ukoliko se rana salata rasađuje na otvoreno polje.Početak perioda u kome je moguće rasađivanje rane salate na otvorenom polju ili rasađivanje u zaštićenom prosotru ukoliko se ceo proizvodni ciklus obavlja u zaštićenom prostoru.
Rasađuje se na rastojanju 20-25 cm međurednog rastojanja i 20-25 cm rastojanja u redu. Ovaj rastojanja važe za zaštićeni prostori i otvoreno polje.
Rasađivanje se vrši najčešće po sistemu dvorednih I četvororednih traka. - Početak perioda u kome je moguć napad: marokanskog skakvca, italijanskog skakavca, rovca, velikog majskog gundelja, skočibuba (žičnjaka), peščara, blapsa, ozime sovice, ipsilon sovice, C. sovice, gama sovice, korijenovih vaši salate i lisnih vaši salate.
April
- Početak perioda u kome je potrebno izvršiti prihranu salate. Prihrana se vrši sa ½ planirane količine azotnog đubriva.
- Svakodnevno zalivanje salate vrši se sa 20-30 mm vode i obavezno je u periodu intenzivnog porasta zelene mase. Vremenom se broj zalivanja smanjuje kako biljka salate završi intenzivan porast.
Maj
Početak perioda u kome je moguća berba rane salate. Salata se bere u tehnološkoj zrelosti tj. kada dobije veličinu i boju koja je karakteristična za gajenu sortu. Bere se odsijecanjem rozete uz odstranjivanje oštećenih listova rozete. Berba salate namijenjene bliskom tržištu vrši se za vrijeme rose, a za dalje tržište poslije rose. Kod sorti ujednačenog zrenja berba se može vršiti mehanizovano tj. sa kombajnom.
Oktobar
- Pred osnovnu obradu u zemljište se unose ½ planirane količine azotnog đubriva, cjelokupnom planiranom količinom fosfornog đubriva i cjelokupnom planiranom količinom kalijumovog đubriva.
- Početak perioda u kome je moguća osnovna obrada zemljišta. Za proizvodnju proljetne salate potrebno je izvršiti duboko (jesenje) oranje na 25-30 cm dubine.
Izvor: ratarstvo.net
PROČITAJTE:
Zelena salata – Navodnjavanje i prihrana
Matovilac – Salata koja raste tokom cijele godine u vašim vrtovima
