Stručnajci se slažu da su, po opadanju lišća u voćnjaku neophodne neke mjere koje značajno utiču na prinos sljedeće godine.
Nakon opadanja lišća kod višegodišnjih voćnih zasada, preporučuje se primjena jedne od najvažnijih pomotehničkih mjera, a to je „zrela“ ili zimska rezidba. Ova mjera je veoma važna za regulisanje prinosa voća u narednoj vegetaciji – poručujuju stručnjaci Prognozno–izveštajne službe iz Sremske Mitrovice.
Prema njihovim riječima, pre izvođenja rezidbe, potrebno je dezinfikovati alat i pribor. Dezinfekcija alata i pribora koji se koriste u rezidbi može se izvršiti potapanjem istog u rastvor varikine ili 5 odsto rastvor bakarnih preparata ili u neki drugi dezinficijens.
Zrelu rezidbu treba iskoristiti za uklanjanje starih, suvih grana, kao i delova biljke koji su u vegetaciji bili zaraženi nekim od fitopatogenih bakterija poput Erwinia amylovora, Pseudomonas syringe pv.syringe ili gljivica – Nectria galigena. Preporučuje se i uklanjenje mumificiranih plodova koji su mjesta prezimljavanja različitih patogena -Monilinia spp.Zaražene biljne delove potrebno je odstraniti sa stabla, iznijeti iz voćnjaka i zapaliti.
U zasadima jabuke i kruške, koji su u toku vegetacije bili zaraženi gljivom prouzrokovačima čađave pegavosti lista i krastavosti plodova jabuke – Venturia inequalis i čađave krastavosti kruške – Venturia pirina, pretpostavka je da se na opalom lišću nalaze pseudotecije ovih patogena, te treba izvršiti tretman opalog lišća sa 5% rastvorom uree, u cilju razlaganja lišća, a samim tim i smanjenja infektivnog potencijala ovih patogena u narednoj vegetaciji.
Bakteriozna plamenjača jabučastog voća
U određenim reonima prilikom vizuelnih pregleda zasada jabučastog voća – kruške, dunje, mušmule i jabuke, registrovano je prisustvo simptomi bakteriozne plamenjače – Erwinia amylovora.
Poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje obilazak zasada jabučastog voća i ukoliko uoče karakteristične simptome, a prije jesenjeg tretiranja, da po suvom vremenu, mehanički uklone zaražene biljne dijelove uz poštovanje higijenskih mjera:
– prilikom odsijecanja zaraženih biljnih dijelova, rez mora biti minimum 30 cm u zdravo tkivo,
– rane na stablima nakon orezivanja treba dezinfikovati preparatima na bazi bakra,
– odsječene biljne dijelove nikako ne treba bacati na zemlju nego stavljati u plastične vreće ili u prikolice obložene folijom,
– orezane biljne dijelove nakon iznošenja treba spaliti,
– treba obilježiti stabla koja su bila zaražena radi praćenja u narednom periodu,
– stabla koja su u većem procentu zaražena ovim patogenom treba mehanički odstraniti iz zasada,
– treba ukloniti stabla divljih biljaka (stabla gloga i divlje kruške) u okruženju,
– prilikom rezidbe treba vršiti dezinfekciju alata, obuće i odeće radnika upotrebom 10% rastvora natrijum hipohlorita ili 70% etil alkohola.
Nakon ovih mjera preporučuje se jesenje tretiranje jabučastog voća. Tretiranje treba sprovesti nekim od registrovanih preparata na bazi bakra, kad opadne oko 70 odsto lisne mase uz primenu veće količine vode, po mirnom vremenu, bez padavina, kada je temperatura vazduha iznad 8 stepeni.
Zaštita voća krečenjem
Nakon berbe, iz voćnjaka treba ukloniti i spaliti preostale suve (mumificirane) plodove, suve grane i grančice. Sljedeća važna mjera, u cilju smanjenja infektivnog potencijala različitih gljivičnih i bakterijskih oboljenja, je jesenje ili “plavo prskanje” voća, nekim od preparata na bazi bakra, u fazi kada opadne minimum 70 odsto lisne mase. Nakon plavog prskanja, može se sprovesti i krečenje stabala.
Prema rečima stručnjaka Regionalnog centra Pirot, krečenje stabala je jako korisna mjera, ali je voćari primjenjuju jako retko i često u pogrešno vrijeme, na proleće kada nema velikog efekta. Stabla ne treba krečiti ni u ranu jesen, jer će učestale kiše sprati kreč. Spovođenje ove mjere je najbolje izvesti u kasnu jesen prije mrazeva, tokom novembra i decembra mjeseca, kada su povoljne temperature, kreč se ne smrzava i brzo se osuši na stablu tokom dana.
Krečenje drveća u jesen: Kako zaštititi voćke i pravi recept za kreč masu
Ova mjera naročito je korisna kod koštičavih voćnih vrsta, sa kratkim i nestabilnim zimskim mirovanjem i štiti koru od pucanja i rana koje nastaju usled velikih razlika između dnevnih i noćnih temperatura. U kasnu jesen i tokom zime, u toku dana, može doći do zagrijavanja stabla i kretanja sokova ka kruni, dok tokom noći temperatura pada ispod nule. U takvim uslovima dolazi do mrženjenja sokova i stvaranja kristala leda koji razaraju živo tkivo i dolazi do pucanja kore. Nastale pukotine predstavljaju ulazne otvore za razne patogene.
Takođe, primjenom ove mjere uništavaju se lišajevi i mahovine koji su idealna podloga za prezimljavanje štetnih organizama. Bijela boja na stablu i granama odbija sunčeve zrake, spriječava zagrijavanje stabla i odlaže kretanje vegetacije, što može pomoći u izbjegavanju ranih proljećnih mrazeva.
Smješa kojom se vrši krečenje pravi se dodavanjem 5 kilograma gašenog kreča, 0,5 kilograma kuhinjske soli i 0,2 kilograma sumpora u prahu u 15 do 20 litara vode. Ovako pripremljena smješa treba da se ostavi da odstoji 24 sata uz povremeno miješanje. Treba voditi računa o gustini smješe kako ne bi došlo do brzog ispiranja. Ručnim krečenjem jednim premazom možemo nanijeti gustu smješu kreča i dobiti veliku bijelinu, dok se kreč nanijet mašinski, atomizerom brže ispira. Ukoliko ipak dođe do spiranja kreča, krečenje treba ponoviti krajem zime.
