Valerijana raste kao samonikla biljka na livadama sa više vlage, pored rijeka i potoka. Uglavnom se koristi njena tinktura kao efikasan lijek za smirenje i opuštanje, i ublažavanje stresa i anksioznosti.
Valerijana, čiji su narodni nazivi još i odoljen i macina trava, je zeljasta biljka iz porodice Valeranaceae koja raste na čitavom području Evrope, kako na vlažnim livadama, tako i na planinama, na suvim i kamenitim podlogama. Višegodišnja je biljka, sa trajnim korenom koji pušta mnogo izdanaka. Stabljike mogu dostići visinu i preko jednog metra, cjevaste su i izbrazdane dok su listovi neparno perasto složeni, lancetastog oblika i nazubljeni po obodu. Blijedo ružičasti sitni cvjetovi, ljevkastog oblika sakupljeni su u štitoliku cvast.
Pored etarskog ulja valerijana sadrži i iridoidna jedinjenja (valopterijate). Ispitivanjem ovih aktivnih supstanci došlo se do zaključka da kada su uzeta pojedinačno imaju deleko manji efekat nego kada se uzmu u kombinaciji u kojoj se nalaze u biljci. Dakle, uvijek je bolje upotrebiti čaj ili tinkturu valerijane. Čaj i tinktura se prave od rizoma i korenja valerijane koje je najbolje koristit svježe ili veoma pažljivo osušene na promajnom mjestu. Korijen valerijane gubi efikasnost ako je izložen temperaturi višoj od 40 stepeni ili velikoj vlažnosti.
Tinktura valerijane pomaže kod poremećaja sna, mada treba reći da je potrebno određeno vrijeme da se njen efekat primijeti (poboljšanje nastaje obično nakon nedelju dana). Tinktura valerijane dobar je lijek i protiv nervoze, napetosti i anksioznosti kada se kombinuje sa matičnjakom i kantarionom. Ako se odlučite da napravite čaj za miran san od valerijane, dobro je da je pomiješate sa šišaricama hmelja i mirođijom. Valerijana ne izaziva naviku ni kada se upotrebljava duže vrijeme. Neželjene pojave su veoma rijetke pa valerijana spada u red bezbednih biljaka. Ipak, ne preporučuje se djeci mlađoj od 5 godina, trudnicama i dojiljama.
Osim izarazitog djelovanja na nervni sistem, etarsko ulje valerijane pokazuje i jak antioksidantni efekat, a laboratorijskim istraživanjima potvrđeni su njegovi antibakterjiski i antigljivični efekti.
U upotrebi još od Antičkog doba, u vrijeme Hipokrata, valerijana je važila kao ljekovita biljka namenjena uglavnom za tretman ginekoloških problema. Tokom srednjeg vijeka, u spisima Hildegarde iz Bingena njena upotreba se preporučuje za olakšanje tegoba kod gihta, dok se u kasnijim zapisima, tokom XVI i XVII veka pominje njena efikasnost kod disajnih tegoba, za poboljšanje vida, za ublaženje glavobolja, kašlja i za zarastanje ubodnih rana.
