Stolbur može biti ekonomski značajna bolest paradajza, paprike, plavog patlidžana i krompira. Uzročnik ove bolesti jeste fitoplazma Candidatus Phytoplasma solani. Ovaj patogen napada još 45 biljnih vrsta iz familije Solonaceae kao i najmanje 16 vrsta iz šest drugih familija.
SIMPTOMI
Karakteristični simptomi ove bolesti na paradajzu ispoljavaju se na cvijetnim grančicama, na kojima se cvjetovi, najčešće, ne otvaraju. Cvijetni pupoljci ovakvih biljaka često imaju abnormalno izdignut položaj sa karakteristično uvećanom čašicom cvijeta (“big bud”).
Cvjetovi paradajza, ako se formiraju, često su sterilni i deformisani i imaju zelenkasto umjesto žute latice. Na oboljelim biljkama paprike osnovni simptom bolesti je žutica, koja se pojavljuje kasno, tek krajem jula ili početkom avgusta, kada se u zelenom usjevu paprike počinju uočavati pojedinačno žuto obojene biljke. U zavisnosti od temperature zraka i vlažnosti zemljišta, oboljele biljke brže ili sporije venu, dok se na kraju potpuno osuše.
Za razliku od verticilioznog uvenuća, kod ovog venjenja na presjeku stabla nema nekrotičnih promjena. Slični simptomi i sličan tok bolesti razvijaju se i na biljkama plavog patlidžana.
Pročitajte još: Zeleno uvenuće – Može dovesti do potpunog propadanja vašeg povrća
Ova fitoplazma se lako prenosi putem kalemljenja, kao i preko viline kosice, dok se sjemenom bilo kog od svijih domaćina ne prenosi. Najvažniji vektor (prenosilac) ove fitoplazme u istočnoj Evropi je livadska pjenuša, ali i druge vrste cikada. Napadi bolesti su u ciklusima, a pogoduje im toplo i suvo ljeto, koje stimuliše migraciju vektora.
SUZBIJANJE
Osnovne mjere kontole su upotreba zdravog sadnog materijala i kontrola korova koji su potencijalni rezervoari fitoplazmi. EPPO preporučuje da sadni materijal gajenih biljaka domaćina ove fitoplazme obavezno treba da potiče sa polja koja su bila bez njenog priustva tokom sezone uzgoja.
