Ukratko, odgovor glasi da, pčele zaista spavaju! Beret Klejn (Barret Klein) je publikovao svoja zapažanja o modelima spavanja kod medonosnih pčela, gdje je saopštio da su se modeli razlikovali kako su pčele odrastale, odnosno kako su se mijenjali njihovi zadaci, od čišćenja ćelija, preko njegovanja legla, do sakupljanja nektara i polena.
Ponašanje pčela odlikuju identične karakteristike kao ponašanje ljudi tokom sna: njihovi mišići su opušteni i ne šetaju se unaokolo, njihove antene postaju imobilisane u karakterističnom položaju, slabije reaguju na uznemiravanje, a njihova tjelesna temperatura opada
Ponašanje pčela odlikuju identične karakteristike kao ponašanje ljudi tokom sna: njihovi mišići su opušteni i ne šetaju se unaokolo, njihove antene postaju imobilisane u karakterističnom položaju, slabije reaguju na uznemiravanje, a njihova tjelesna temperatura opada. Valter Kejzer (Walter Kaiser) saopštio je da, za razliku od sisara, pčele spavaju mnogo dubljim snom pred kraj perioda spavanja.
Niz eksperimenata i posmatranja bio je sproveden s ciljem da se utvrdi kada i na koji način pčele spavaju, a Beret Klejn (Barret Klein) je publikovao svoja zapažanja o modelima spavanja kod medonosnih pčela, gdje je saopštio da su se modeli razlikovali kako su pčele odrastale, odnosno kako su se mijenjali njihovi zadaci, od čišćenja ćelija, preko njegovanja legla, do sakupljanja nektara i polena.
Mlađe pčele spavale su rjeđe i neredovnije, što je i razumljivo pošto je njegovanje legla cjelodnevni posao. Cirkadični ritmični ciklusi spavanja postajali su sve izraženiji na stadijumu primačica hrane, da bi potpuno bili uspostavljeni na stadijumu sakupljačice.
Za starije pčele aktivan period traje tokom dana, ali zato noću spavaju duže od mlađih pčela.
Stefan Sauer i saradnici osmislili su eksperiment u kome su uskratili spavanje pčelama sakupljačicama, kako bi uporedili njihovo ponašanje sa ponašanjem pčela u normalnim okolnostima. Izolovane pčele smještene su u stakleni cilindar u kome je simulirano dnevno osvjetljenje, gdje su držane budnim tokom dvanaestočasovnog perioda kada u normalnim okolnostima spavaju. Iscrpljene pčele nadoknadile su naredne noći propušteno i odspavale su duže i dubljim snom, što ukazuje da spavanje kontrolišu regulatorni mehanizmi nalik onima kod sisara.
Na ovakav zaključak ukazuju i rezultati eksperimenta kog su sproveli profesor Tomas Sili (Thomas D. Seeley) i njegovi saradnici sa Univerziteta Kornel u SAD. Oni su trenirali starije pčele da odlaze u tačno određeno vrijeme na sakupljanje i utvrdili su da su sakupljačice promijenile redovni režim spavanja kako bi bile budne kada im izvori hrane budu bili na raspolaganju. (Pčelarski žurnal)
Veroljub Umeljić
Izvor: BH pčelar