Do promjene vrijednsti pH zemljišta dolazi zbog primjene kiselih đubriva, kiselog treseta ili određenih fungicida. U kiseloj sredini preovladavaju procesi ispiranja, pa nakupljanjem fulvokiselina dolazi do opadanja plodnosti zemljišta.
U alkalnim zemljištima usvajanje brojnih mikroelemenata je blokirano, proces mineralizacije organske materije se ubrzava, a uslovi za pojavu biljnih bolesti su veći.
Faktori koji dovode do pojave kiselosti zemljišta su:
- pojava da korijenov sistem povrtarskih biljaka izlučuje jone vodonika i kiseline,
- upotreba mineralnih đubriva,
- upotreba pesticida (posebno fungicida sa sumporom),
- oslobađanje vodonika razlaganjem organske mase,
- ispiranje dijela kalcijuma navodnjavanjem,
- iznošenje kalcijumovog oksida prinosom i kroz biljnu masu,
- matični supstrat ukoliko je kiseo.
Da bi se poboljšala pH vrijednost zemljišta, odnosno da bi se pH vrijednost dovela u nivo vrijednosti koja je najpovoljnija za gajenje određene kulture – pristupa se kalcifikaciji.
Šta je kalcifikacija?
Kalcifikacija je agrotehnički zahvat kojim se u zemljište unosi materijal koji sadrži kalcijum, kalcijum-karbonat ili kalcijum i magnezijum, a što dovodi do smanjenja kiselosti zemljišta. U zavisnosti od pH vrijednosti, može se sprovesti meliorativna kalcifikacija, kada su glavni razlozi slabe plodnosti zemljišta niska pH vrijednost i nedostatak kalcijuma, a redovno se vrši na kiselim zemljištima srednjeg ili težeg mehaničkog sastava. Dopunska kalcifikacija se sprovodi kada se želi nadoknaditi gubitak kalcijuma koji nastaje uslijed ispiranja iz zemljišta ili iznošenja putem prinosa gajenih kultura.
Važnost kalcijuma
Kalcijum je važan biogeni element čiji se nedostatak prvo uočava na mladom lišću u obliku hloroze ili na biljkama kod kojih sporo raste i podzemni i nadzemni dio. U kasnijim fazama uočava se prelazak hloroze u nekrozu, a jedan od simptoma je uvrtanje listova.
Kod povrtarskih kultura najčešći simptom nedostatka kalcijuma je grmolik izgled biljaka.
Višestruk je značaj kalcijuma za zemljište. Kalcijum utiče na očuvanje povoljne strukture zemljišta i efikasnije povezivanje čestica u strukturne agregate. Boljim spajanjem organskog i mineralnog dijela zemljišta efikasnije se zadržava voda, što povoljno utiče na vodno-vazdušni režim zemljišta i oksido-redukcione procese, kao i na povećanje opšte biogenosti zemljišta.
Kalcijum je veoma važan za održavanje optimalne pH reakcije zemljišta. U jako kiselim zemljištima vodonikovi joni, joni aluminijuma i mangana mogu biti toksični, a može doći i do aktivacije teških metala i poremećaja rada mikroflore.
Ukoliko ima viška vodonikovih jona, aktiviraju se joni aluminijuma i gvožđa, koji ako su u većoj količini, blokiraju fosfor i kalijum te tako negativno utiču na rast i procese metabolizma u biljkama.
U plasteničkoj proizvodnji kalcifikacija se sprovodi prilikom zasnivanja plastenika, a kada je proizvodnja zasnovana – onda obično nakon završetka vegetacije, kada se zemljište isuši. Kalcijum se unosi u obradivi sloj i potrebno ga je veoma kvalitetetno izmiješati sa zemljištem da bi dospio što bliže korijenovom sistemu biljka nakon 30-40 dana od kalcifikacije potrebno je oodvojeno unijeti organska i mineralna đubriva bogata fosforom i mikroelementima.
Izvor: agrosavjet.com
PROČITAJTE:
Kiselost zemljišta – Određivanje i dodavanje količine kreča!
JOD – Pokreće organizam i pretvara hranu u korisnu energiju!
Načini za unošenje stajnjaka u zemljište kod povrtarskih biljaka
