Ukoliko smo posadili krompir u optimalnom roku i ako su povoljni vremenski uslovi s obzirom na vlažnost tla, temperaturu vazduha i zemljišta, tada možemo očekivati da će posađen, nenaklijali krompir niknuti za 20-22 dana, odnosno naklijali za 14 dana.
Razvoj stabljike i cvjetova
Nakon ovog perioda na površini zemlje pojavljuju se prvi listovi stabljike krompira. Brzina razvoja stabljike zavisi od sorte i od opštih uslova razvoja. Njena razgranatost i boja takođe su sortna osobina. Zavisno od uslova i sorte, cjelokupan razvoj stabljike završi se za 4-6 sedmica. Prosječna visina stabljike iznosi 80-120 cm. Neke sorte u povoljnim uslovima mogu razviti stabljiku i do 150 cm, ali to je rjeđi slučaj. Uopšteno, kasne sorte razvijaju bujniju i višu stabljiku od ranih.
Broj pojedinih stabljika jednog grma iz jednog gomolja zavisi od sorte, veličine i kvaliteta sjemena, uslova razvoja i sl. Najčešće se razvija 3-6 stabljika, a nekad i više od 10 po jednom grmu. Pri kraju razvoja na stabljici krompira pojavljuju se cvjetovi različituh veličina i boja, u manjem ili većem broju. Veličina varira od 1 do 5 cm, a boja od bijele, žućkaste, ljubičaste do crve i dr.Brojnost cvjetova je različita, što zavisi od sorte krompira. Po boji cvijeta se mogu raspoznavati sorte.
Razvoj podzemnog stabla
Istovremeno sa razvojem nadzemne stabljike razvija se i podzemno stablo kao korijen. Korijen se prostire po širini do 30 cm, a dubini do 60 pa i više cm. No, glavna masa korijena razvija se do dubine od 20 do 30 cm. Nakon 15-20 dana od nicanja krompira počinju se razvijati posebni izdanci iz korijena – stolone. Brojnost i dužina stolona zavisi od sorte krompira.
Od brojnosti stolona zavisi i brojnost krtola po jednom grmu krompira, a kreće se od 3 do 5 stolona po stabljici. Množenjem sa brojem stabljika u jednom grmu dobijamo broj krtola koje sorta stvara. Na primjer 3*3=9 ili 5*5=25 krtola.
Dužina stolona
Dužina stolona je takođe važna sortna osobina. Naime, sorte koje stvaraju kratke stolone daju zbijen grm krompira i sve krtole su u neposrednoj blizini središta grma. Ovakve se sorte lakše obrađuju i daleko lakše iskopavaju. Loša osobina ovih sorti je u tome što krtole lako izviruju iz zemlje, pa su podložni štetnom uticaju sunca i jesenskih mrazeva.
Potpuno suprotno vladaju se sorte sa dugim stolonima. One daju rastresit gust grm, pa krtole nisu u neposrednoj blizini jedne do drugih. Obrada, a naročito iskopavanje je znatno otežano. Obrada zbog toga što se lako oštećuju stolone i formirane krtole udaljene od središta grma, a iskopavanje zbog toga što se mašinama mora zahvatiti veći volumen zemljišta.
Povoljni i nepovoljni uslovi razvoja
Nakon formiranja stolone, na njenim vrhovima nastaju posebna zadebljanja tj. krtole. Broj krtola je sortna osobina, kako je to već istaknuto, ali zavisi od niza drugih faktora koji djeluju u momentu formiranja. Znamo da broj krtola zavisi od broja stabljika u grmu i broja stolona koje sorta stvara, ali ako u to vrijeme biljka ne raspolaže sa dovoljno hraniva i vode u tlu, stvoriće se manji broj krtola nego što je moguće u povoljnim uslovima.
Uopšteno se može reći, ako vladaju povoljni uslovi u početku razvoja krompira, stvara se veći broj krtola, što je naročito značajno za sjemensku proizvodnju. U tom slučaju, ako poslije zavladaju loši uslovi, krtole će dorasti so sjemenske veličine. Međutim, ovo je štetno za merkantilnu proizvodnju, jer u tom slučaju krtole mogu ostati ispod konzumne veličine.
Ukoliko na kraju vegetacije zavladaju povoljni uslovi tada će mali broj formiranih krtola prerasti sjemensku veličinu što je donekle povoljno za merkantilnu, ali nepovoljno za sjemensku proizvodnju. Dakle, povoljni uslovi na početku vegetacije daju veći broj krtola, a povoljni uslovi na kraju vegetacije daju krupnije krtole.
Izvor: agrosavjet.com
PROČITAJTE:
Njega krompira – Kultiviranje, ogrtanje, navodnjavanje, prihrana
Pravilno uvođenje plodoreda u proizvodnju krompira – Obavezna mjera za postizanje stabilnih prinosa
