Stubaste jabuke su dekorativne i rodne. Sve češće se odlučujemo da ih uzgajamo u okućnicama. Prirodno se ne granaju i obrazuju uspravnu kordunicu.
Sadimo ih gusto i do 10.000 biljaka po hektaru. Oko biljaka poslovi se obavljaju sa zemlje. Ono što je i najvažnije, moguće je ostvariti visoke prinose na malim površinama.
Sadnja, njega i sortiment stubastih jabuka
U odnosu na potrebe i zahtijeve tržišta stvorene su sorte različite obojenosti plodova, ukazuje Ljiljana Gvozdić dipl. inž. poljoprivrede.
Stubaste jabuke veoma brzo prorode, pa se prvi plodovi mogu obrazovati prve godine nakon sadnje. U drugoj, pa i u narednim godinama jabuke će početi sa jačim rodom, koji bi od pete godine trebao uz odgovarajuće mjere njege da se ustali na 10-15 kg po jednom stablu.
Pročitajte: Određivanje momenta berbe jabuke uz pomoć nekoliko testova
Sadnja stubaste jabuke
Razmak sadnje 1,2×0,5 m. U amaterskim zasadima najbolje ih je saditi kao jednored, dvored ili trored, pri čemu rastojanje između redova može biti i 0,5 m, savjetuje Gvozdić. Ali, ako sadimo više takvih blokova, onda između blokova treba ostaviti najmanje rastojanje 1,2 m, zbog rada u narednom periodu.
Prostor između redova, zbog lakšeg izvođenja radova se može i zatravniti, ali u širini od 80 cm. U tom slučaju pokošenu travu iznositi van zasada, a ne mulčirati zbog opasnosti od pojave glodara.
Pri izboru sorti s obzirom da je jabuka stranooplodna vrsta, pored osnovne sorte ujedno se moraju posaditi i oprašivači, koji po izboru proizvođača mogu biti rane do srednje rane sorte, za upotrebu tokom ljeta i rane jeseni, napominje Gvozdić.
Osnovne sorte najčešće su jedan ili dva hibrida kasnog vremena zrenja, crvene ili zelene boje ploda, koji se mogu čuvati i više mjeseci. Savjetodavac ističe da je dobro da u voćnjaku budu zastupljene bar tri sorte koje stupaju u plodonošenje istovremeno, a približno su iste dugovječnosti.
Njega
I u zasadima stubastih jabuka je potrebno redovno raditi, da bi one uredno i obilno plodonosile. Osnovne operacije (đubrenje, okopavanje, zalivanje, hemijska zaštita, rezidba i dr.) treba obavljati u optimalnim rokovima.
Potrebe za rezidbom su minimalne, zapravo predstavljaju prorjeđivanje cvjetnih pupoljaka skraćivanjem rodnih kolača. Ovo je posebno važno kod sorti koje obilno rađaju, jer spriječavamo da prorode i alternativno rađaju svake druge godine.
U osnovi uklanjamo sporadično obrazovane jednogodišnje ljetoraste duže od 10 cm, koji se mogu pojaviti na rodnim elementima gdje imamo formirane i cvjetne pupoljke. Ukoliko se jednogodišnji ljetorasti pojave direktno na vođici, gdje nemamo formiran rodni kolač, prekraćujemo ih na 2 do 3 pupoljka. Tako obnavljamo rodne kolače i obrazujemo nove gdje su do sada bila neobrasla mjesta. Time dobijamo da svaka voćka ima uspravan porast i vitku kordunicu obraslu rodnim kolačima od osnove do vrha.
Pročitajte: KRASTAVOST PLODOVA – Najznačajnija bolest jabuke /ZAŠTITA/
Korekcije ove rezidbe se mogu raditi i zelenom rezidbom. Otklanjaju se grane koje prave sijenku, ili se vrši prekraćivanje na dva do tri pupoljka. Ta rezidba se obavlja krajem juna mjeseca ili početkom jula, kada je i vrijeme diferenciranja cvjetnih pupoljaka.
S obzirom da posljednjih godina nema uspješne proizvodnje bez navodnjavanja, stubaste jabuke treba zalivati, ali samo kada se primijeti da se javio manjak vlage u zemljištu. Zalivna norma treba da bude od 40 do 50 litara po metru kvadratnom, ili 10 litara po jednom stablu. Kada se površinski sloj dovoljno prosuši odraditi površinsko razbijanje pokorice. Nakon toga obično petnaestak dana nije potrebno zalivanje. Treba voditi računa da se sa zalivanjem ne pretjeruje, već da se zaliva samo po potrebi, a nakon početka septembra treba prestati kako ne bi izazvali retrovegetaciju.
Ishranu treba prilagoditi potrebama voćaka za hranljivim elementima, u odnosu na iznošenje hraniva iz zemljišta, a sve u skladu sa ispitanom agrohemijskom analizom zemljišta, naglašava savjetodavac Gvozdić i dodaje da istovremeno i održavanje zemljišta treba da bude redovno.
Sortiment – stubaste jabuke
Neke od poznatih sorti su:
Kraljica čardaša – atraktivna je sa vrhunskim kvalitetom plodova, može se čuvati i do šest mjeseci bez posebnih uslova čuvanja. Odlikuje se poznim vremenom zrenja.
Vesna – rano sazrijeva, sredinom avgusta mjeseca. Ima srednje krupne crveno obojene plodove.
Đerdan i Dukat – žute su boje, sazrijevaju oko prvog septembra. Njihove patuljaste forme se gaje i u saksijama.
Rumeno vreteno – ima najkrupnije plodove, rađa obilno svake godine, a sazrijeva oko petog septembra. Ona ima sposobnost da sama reguliše svoje opterećenje junskim opadanjem i prorjeđivanjem plodova.
Zeleni dragulj i Smaragd – imaju zeleni plod, nakiselog ukusa, koji se dobro čuva i u običnim skladištima. Sazrijeva kasno, krajem septembra mjeseca.
