Siva trulež maline opasnost, praktično, od sadnje do skladištenja.
Jedna od bolesti koja nerijetko napada malinu jeste siva trulež Botryotinia fuckeliana, a naziv je dobila zbog sive mase patogena na plodu. U pitanju je bolest koja se javlјa na otvorenom i u zatvorenom prostoru.
Javlјa se tokom cijelog perioda gajenja, praktično od sadnje do skladištenja. Najviše joj pogoduju vlažni i prohladni vremenski uslovi.
Ako je kišni period tokom cvjetanja bio dug, glјiva prouzrokuje trulež plodova u polјu poslije berbe, ali se nikada ne javlјa na zelenim i nedozrelim plodovima.
Ponekad može da prouzrokuje i sušenje cvjetova. Već tokom zime, na rodnim izdancima maline, uočavaju se prvi znaci bolesti u vidu sklerocija.
U proljeće sklerocije klijaju i napadaju otvorene cvjetove. Ukoliko je vijreme vlažno i prohladno, glјiva sporuliše na zaraženim dijelovima cvijeta.
Kada počne dozrijevanje ploda, u okviru zbirnog ploda javlјa se po koja zaražena koštunica, koje su u početku vodenaste, a kasnije prekrivene siivom masom konidija i hifa patogena.
Trulež se najčešće javlјa na mjestu gdje se plod dodiruje sa čašičnom ložom. Ukoliko plodovi ostanu neubrani, zaražena bobica ostaje pričvršćena za cvjetne dijelove i biva mumificirana. Cvjetne lože se suše nakon berbe i smežuraju se na bilјci.
Prilikom čuvanja plodova u skladištima i pri visokoj relativnoj vlažnosti vazduha, na površini ploda micelija patogena raste u vidu sivkaste prevlake.
Ukoliko su plodovi u mraku nema sporulacije, ali na svjetlosti je sporulacija bogata, plodovi počinju da cure i tako se zaraza širi na susjedne plodove.
Botryotinia fuckeliana je saprofit koji za ishranu koristi mrtve bilјne dijelove i održava se zahvalјujući mnogim ostacima bilјaka, uklјučujući i korove.
Sklerocije predstavlјaju kompaktnu masu hifa sa omotačem i kao takve, sposobne su da prežive nepovolјne ekološke uslove. Na njima se formiraju konidije koje prestavlјaju bespolne spore glјive. Kišnim kapima i vetrom konidije se raznose, dospijevaju na žig tučka i klijaju.
Siva trulež se javlјa naročito pred berbu i u vrijeme berbe. Što su plodovi zreliji, veća je mogućnost za pojavu truleži.
Infekcija se ostvaruje u periodu cvejtanja preko tučkova.
Kako zaštiti malinu
Zaštita maline se postiže primenom fungicida u intervalu od 7 do 14 dana od početka cvjetanja pa do berbe.
Visoku efikasnost u suzbijanju ove bolesti ima fungicid Signum koji se koristi tokom cvjetanja, precvjetavanja, formiranja i zrenja plodova, u količini 1,5 kg/ha, kao i Switch koji se koristi u cvjetanju i precvjetavanju , koji se koristi u količini 0,8-1 kg/ha.
Od agrotehničkih mjera, cilјu smanjenja infekcije, treba obezbijediti:
- bolјe provjetravanje,
- osvijetlјenost u redu,
- rigoroznije orezivanje čime se obezbjeđuje formiranje tanjih redova.
Efikasno uništavanje korova kao i manje količine azotnih đubriva omogućuju slabiju pojavu bolesti.
Čuvanje plodova
Veoma su značajni i uslovi u kojima se plodovi čuvaju nakon bebe, pa prilikom hlađenja voditi računa da temperatura bude 0 °C.
Temperatura tokom skladištenja i prodaje maline ne smije prelaziti 2 °C, a u skladištu je potrebno održavati visoku relativnu vlažnost vazduha.
Autor: Sandra Miletaković, dipl. inž. poljoprivrede PSSS Kruševac.
PROČITAJTE:
Maline koje rađaju cijele godine i one koje rode jednom tokom godine
Sušenja korijena kod maline – Korisni savjeti za podizanje zasada maline
Zaštita maline poslije završene berbe za veći prinos sljedeće godine
