Statistika koju smo dobili u Protivgardnoj preventivi Republike Srpske kaže, za 32 dana ovogodišnjeg dejstva u gradonosne oblake na području od Une do Drine i Trebinja na jugu ispaljene su 1271 protivgradna raketa. To je za 500 raketa više od dvadesetogodišnjeg prosjeka ili 226 raketa manje u odnosu na lanjsku, rekordnu godinu po ekstremnim meteorološkim pojavama.
Tihomir Dejanović, direktor Protivgradne preventive RS, čije je sjedište u Gradišci, kaže da je ekipa na čijem je čelu cijele sezone postupala metodološki ispravno, te da je prostor zahvaćen gradom bio vrlo mali. Više se radilo o štetama usljed jakih udara vjetra u pojasima uz rijeke Savu i Drinu.
-Karakteristično je da je ove godine na udaru bio zapadni dio naše zemlje od rijeke Bosne prema Kozari. Preovladavali su snažni sjeverni prodori praćeni grmljavinskim procesima i gradom, što nije tipično za ranije godine. Ranije smo najčešće bilježili prodore sa jugozapada, rekao je Dejanović.
Protivgradna preventiva RS na teritoriji 28 lokalnih uprava u našoj zemlji dejstvuje sa 219 klasičnih protivgradnih stanica te sa po 35 automatskih stanica i prizemnih generatora. Saradnja sa lokalnim zajednicama je bila izvanredna.
-Ove godine smo imali testnu fazu u Kostajnici i Trebinju na jugu. Instalirali smo i još jednu protivgradnu stanicu u Gradačcu. Imamo pozitivan trend širenja, a to je dobro za ovu djelatnost. Jer što je veća pokrivenost teritorije, bolja je zaštita i manji su rizici od grada, kazao je Dejanović.
Odlična saradnja sa Ministarstvom poljoprivrede , vodoprivrede i šumarstva RS
Iza protivgradne preventive RS stoji Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva RS, te svih 28 opština i gradova na čijem području djeluje. U proceduri je i nabavka specijalizovanog aviona za dejstvo po gradonosnim oblacima, što će biti spasonosno u slučajevima zabrane dejstva od strane kontrole leta.
-Mi pratimo najsavremenije trendove u svijetu. I dalje ćemo kombinovati klasičnu zaštitu sa raketama, prizemnim generatorima i specijalizovanim vazduhoplovoma, kad ga nabavimo. Želimo da svedemo na minimum štetne efekte koji nastaju uslijed zabrane ispaljjivanja raketa u oblake od strane kontrole leta, rekao je Dejanović.
Aktivna sezona završena, posla ima još uvijek veoma dosta
Pasivna sezona je krenula, a i ona donosi brojne obaveze. Treba prikupiti sve preostale rakete i servisirati ih, te sabrati na jedno mjesto, izvršiti defektažu i servisirati komunikacionu i repetitorsku opremu. Potom na red dolazi nabavka raketa za predstojeću sezonu i njihova distribucija širom naše zemlje. Postoje i nagovještaji da će se mreža protivgradne zaštite proširiti sa sadašnjih 1,1 milion hektara i na područje nekoliko kantona u Federaciji BiH. Najvažnije je da su štete od grada, za razliku od zemalja u okruženju, kod nas bile minimalne. Još jedna teška sezona ostala je za leđima ove malobrojne, ali veoma sofisticirane ekipe.
Kadar na zavidnom nivou
Uspjeh Protivgradne preventive Republike Srpske ne bi bio ni izbliza mjerljiv, niti bi djelatnost bila moguća bez visokostručnog kadra kojim preduzeće raspolaže. Osim vrhunskih meteorologa tu su i mašinski i elektro inžinjeri, programeri, informatičari…
Postoji opravdana potreba za nekoliko mladih meteorologa.
-Imamo dvojicu meteorologa, jednog veoma iskusnog i drugog, mlađeg, koji uz njega stiče neophodno iskustvo. Potrebna su nam još dvojica meteorloga. Spremni smo da stipeniramo mlade kadrove, kako bismo dobili stručnjake koji bi bili specijalisti na modifikaciji atmosfere, rekao je Tihomir Dejanović, direktor Protivgradne preventive Republike Srpske.
Boško Grgić
Izvor: AgroSavjet
