Priprema roda jagode za narednu godinu počinje završetkom berbe – rodni potencijal za narednu godinu formira se tokom septembra sve do polovine novembra. U to vrijeme odvija se diferenciranje cvjetnih pupoljaka. Koliko će se diferencirati cvjetnih pupoljaka najviše zavisi od primjenjenih agrotehničkih mjera poslije berbe – zakidanje stolona, uklanjanje cvjetova i uklanjanje starog lišća, kao i navodnjavanje.
Razvoj stolona i živića karakteristični su za većinu sorti – njihov broj zavisi od sorte, ishrane, zemljišta, vode. Oni se razvijaju na račun matične biljke i pri tom slabe njen razvoj što se direktno odražava na prinos i kvalitet plodova u narednoj godini.
Stoloni u zavisnosti od bujnosti sorte i klimatskih prilika počinju da se razvijaju od kraja maja do septembra – u tom intervalu treba ih zakidati u više navrata – 3-4 puta kada dostignu dužinu 10 do 15 cm – prije početka obrazovanja živića.
Stoloni se mogu ostavljati samo u slučajevima kada je potrebno popuniti neko prazno mesto u redu pod uslovom da predhodno nije došlo do zaražavanja zasada virusima. U zasadima sa malčom ili folijom ova mjera sprovodi se isključivo ručno. Pri uništavanju korova u međurednom prostoru herbicidima uništiće se i stoloni sa živićima.
Uklanjanje cvjetova je veoma korisna mjera, posebno posle obilnog roda, ako se ne želi bilo kakvo jesenje plodonošenje u istoj godini. Time se povećava bujnost bokora i do 30% i rodni potencijal za narednu godinu. Uklanjanje se obavlja ručno i cvasti je potrebno prikupljati u posudu i izneti iz zasada. Ako se cvasti ne uklanjaju razviće se plodovi koji su nešto sitniji, malo ih je – komercijalni efekti su mali u odnosu na efekte njihovog skidanja.
Lišće jagode živi 50 do 60 dana, postupno smanjuje fotosintetsku aktivnost i suši se. Posle berbe na bokoru ostaje dosta starog, suvog i oštećenog lišća.
Uklanjanje starog lišća je veoma korisna mjera :
- podstiče se brži razvoj novog lišća,
- doprinosi bržem obnavljanju vegetativne aktivnosti,
- bujnijem razvoju bokora,
- boljem prezimljavanju i većoj rodnosti u narednoj godini.
Uklanjanje starog lišća obavlja se tokom jula mjeseca. Uklanjanje se obavlja ručno (nožem, srpom) ili košenjem. Ručno uklanjanje je kvalitetnije, izvodi se na manjim parcelama najčešće u kombinaciji sa plijevljenjem korova i zakidanjem stolona. Pri košenju, voditi računa da se ne kosi suviše nisko i ne ošteti centralni pupoljak glavnog bokora.
Pročitajte: Njega zasada jagode u rodu
Navodnjavanje sistemom „kap po kap“ osnova je savremene proizvodnje. Jagoda ima velike potrebe za vodom, zbog plitkog korjenovog sistema. U periodu posle berbe jagode obično se javlja sušan period, kada je potrebno primjeniti navodnjavanje radi što uspješnijeg formiranja cvijetnih pupoljaka u kasnijem periodu.
ĐUBRENJE JAGODE
Prije same pripreme za zimu, biljke su u toku vegetacionog perioda, a posebno u drugom djelu vegetacije, vršile i pripremu generativnih (rodnih) pupoljaka za narednu sezonu. Elementi neophodni za prezimljavanje i rani početak rasta u proljeće su :
- Bor (B) – neophodan za oplodnju cvjetova i formiranje plodova. Folijarna primjena bora se pokazala veoma efektnom za plodove pred cvjetanje i u cvjetanju;
- Cink (Zn) – sinteza proteina i proizvodnja auksina. Protektivno djeluje na zidove membrana kao mjera zaštite pri nepovoljnim temperaturnim uslovima i sprečavanje stresa;
- Mangan (Mn) – ima važnu ulogu u fotosintezi, disanju i izduživanju ćelija;
- Gvožđe (Fe) – ulazi u mnoge enzimske procese vezane za transfer energije, redukciju nitrata i fiksaciju azota, učestvuje u stvaranju hlorofila, usljed čijeg nedostatka dolazi do pojave hloroze;
- Molibden (Mo)– ima ulogu u redukciji nitrata u nitrite;
- Bakar (Cu) – glavna komponenta hloroplasta, osigurava kontinuirano snabdevanje ugljenim hidratima i ima važnu ulogu u otpornosti;
- Azot (N) – mobilizacija azota u proljeće iz tkiva za skladištenje je veoma važna za rani porast biljke;
- Kobalt (Co) – neesencijalni element, blokira produkciju enzimabiljnog hormona etilena vodeći do ubrzanja rasta i razvoja pupoljaka.
Praksa jesenje ishrane zasada jagode osigurava nakupljanje hranljivih elemenata u biljkama prije zimskog mirovanja i osigurava dobar start u proljeće, dostupnost hranljivih materija za pupljenje i cvjetanje kao i brži rast na proljeće uz maksimizaciju apsorpcije nutritijenata u lišće, a zatim i njihove translokacije u pupoljke.
Preporuka je da se u toku mjeseca septembra i oktobra primjeni kroz fertigacionu ishranu – ishranu preko sistema „kap po kap“ doda:
- NPK đubrivo 20-20-20 + mikroelementi – orijentaciono – 20 kg/ha
- biostimulativno đubrivo – orijentaciono 2 kg/ha koje će da neutrališe ili ublažava dejstvo različitih faktora stresa (hladnoća, suša, oštećenja).
