Kalcijum fosfor i vitamin D su materije koje su neophodne za pravilan rast i normalan razvoj kostiju. Visok intenzitet porasta savremenih brojlera i njihova povećana tjelesna masa, čine ishranu fosforom i kalcijumom danas bitnijom nego ikada.
Problem smanjene čvrstoće kostiju pilića nanosi velike gubitke brojlerskoj industriji, bilo kroz povećan mortalitet ili kroz smanjenje kvaliteta trupova tokom klanične obrade. Poznati simptomi nedostatka kalcijuma su smanjena konzumacija hrane, slabiji prirast, deformitet kostiju, povećan stepen bazalnog metabolizma i povećana podložnost unutrašnjim hemoragijama.
U normalnim okolnostima usvojivost Ca nije problem, a kod brojlera se rijetko može primijetiti, izuzev ako postoje problemi kvaliteta stočne hrane. Većina problema se javlja kao posljedica viška Ca ili manjka usvojivosti P.
Pročitajte: Ishrana živine u tovu
Kalcijum fosfor i vitamin D za pravilan rast brojlera
U praktičnoj ishrani, mnogo je značajniji odnos Ca i P nego njihov apsolutni nivo u obroku. Čak i mali poremećaj u balansu Ca i P mogu dovesti do metaboličkog debalansa. Pored narušenog odnosa Ca i P, u praksi se često javlja deficit P u hrani.
Uobičajeni simptomi nedostatka fosfora su smanjena konzumacija hrane, slab porast, slabost i deformitet nogu. Najveći problemi koji se javljaju kod ishrane fosforom vezani su za nedovoljan nivo usvojivosti fosfora. Zna se da je usvojivost P iz biljnih hraniva oko 30-35%, pošto se preostali dio u biljama nalazi u obliku fitinskog P koji nije iskoristiv za živinu.
Neorganski izvori P ipak ostaju osnovno rješenje za obezbeđenje neophodne količine P. Oni mogu biti veoma različiti u pogledu sadržaja ukupnog i iskoristivog P.
Za pravilno određivanje količine Ca i P koja će se dodati u smješe, neophodno je poznavati:
- Potrebe pilića;
- Sadržaj Ca i P u biljnim i mineralnim hranivima;
- Iskoristivost P iz pomenutih hraniva.
Potrebe pilića u Ca i P određene su u biološkim ogledima i date su u tehnologijama proizvodnje brojlerskih pilića različitih provenijenci. U praksi se od neorganskih izvora Ca i P najčešće koriste dikalcijum i monokalcijum fosfati. U ishrani pilića može se koristiti i monoamonijum fosfat, ali se zbog prisustva amonijačnog azota ovo hranivo uglavnom upotrebljava za druge vrste domaćih životinja.
Pored određivanja sadržaja Ca i P u mineralnim hranivima, potrebno je odrediti i biološku usvojivost P, odnosno njegovu iskoristivost od strane životinja.
Na kraju bi se moglo zaključiti da je dodavanje Ca i P iz mineralnih hraniva neophodno da bi se zadovoljile potrebe tovnih pilića. Posebnu pažnju treba obratiti na sadržaj P u obroku i na sadržaj usvojivog P, koji varira od hraniva do hraniva.
Kalcijum fosfor i vitamin D za pravilan rast brojlera
U slučaju pojave problema koji ukazuju na deficit jednog od ova dva elementa, obavezno je izvršiti analizu mineralnih hraniva, kao i hemijsku analizu kompletnog obroka, radi utvrđivanja eventualnog deficita u hrani. Ukoliko ove analize ne ukažu na nedostatak P, problem treba tražiti u njegovoj nedovoljnoj usvojivosti, što se može potvrditi samo biološkim ogledom.
Savjetodavac : Zoran Nedeljković
