Posmeđivanje pokožice zelenih plodova je najčešće fiziološko oboljenje na plodovima jabuke, a ponekad se javlja i na kruškama.
Pojavljuje se isključivo na plodovima koji su čuvani u hladnjači, odnosno na niskim temperaturama, a simptomi se pojačavaju posle iznošenja plodova iz hladnjače. Uzrok je oksidacija α-farnezena, jedinjenja koje se prirodno nalazi u pokožici plodova, a čijom oksidacijom se stvaraju jedinjenja pod nazivom konjugovani trieni koji dovode do nekroze ćelija pokožice. Može da se javi na gotovo svim sortama, a posebno su osjetljive sorte osnovne zelene boje pokožice (greni smit, crveni delišes).
Dodatno, ranija berba dovodi do jače pojave ovog oboljenja. Pored toga, u godinama kad berbi prethodi ljeto sa veoma visokim temperaturama i sušom, pojava skalda je ranija i veća. Kad je reč o ishrani plodova, veće količine kalijuma podstiču pojavu skalda, dok azot, fosfor i kalcijum smanjuju pojavu oboljenja.
Pročitajte: Asmina ili indijska banana – Otporna na niske zimske temperature (- 30 ºC)
Pokožica dobija smeđu boju koja sve više tamni posle iskladištenja, postaje hrapava, odnosno blago ulegnuta. Jači intenzitet posmeđivanja je na neosunčanoj strani ploda. Oštećenje nije jasno oivičeno. Porastom temperature na kojoj su plodovi, posmeđivanje postaje jače. Oboljenje je isključivo površinsko, samo u krajnjem stadijumu može da zahvati tanak sloj mezokarpa ispod pokožice. Na plodovima čuvanim u hladnjačama sa normalnom atmosferom može da se javi već krajem novembra, a na plodovima čuvanim u hladnjačama sa kontrolisanom atmosferom, u januaru.
Slične simptome ima i starosno posmeđivanje, ali se ono javlja na zrelijim plodovima žute pokožice i jače sa sunčane strane. Posmeđivanje pokožice, odnosno ožegotine mogu da se jave i u slučaju oštećenja od CO2, ali je u ovom slučaju oboleli dio ploda jasnom ivicom odvojen od zdravog djela.
Suzbijanje oboljenja: Optimalan momenat berbe je veoma važan jer prerana berba dovodi do jake pojave ovog oboljenja. Osjetljive sorte i partije treba izneti iz hladnjače pre moguće pojave simptoma, a to je kraj novembra za NA odnosno kraj januara za KA. Ovo su okvirno dati periodi, budući da pojava skalda znatno zavisi od agroekoloških uslova tokom vegetacije. Režimom čuvanja takođe može da se utiče na pojavu oboljenja. Osjetljive sorte i partije trebalo bi čuvati u ULO uslovima, i u tom slučaju se simptomi javljaju kasnije.
Izvor: PSSS
